woensdag 23 april 2008

Als het mijn kind was..

´Van je vrienden moet je het maar hebben.´ luidt het spreekwoord. Zelden zal het zo waar gebleken zijn als afgelopen maandag in het Vlaamse Turnhout. Daar hebben namelijk een stelletje pubers foto´s van een in het verkeer omgekomen klasgenootje op internet gezet.
Daar kwam, afgelopen zaterdag, de 14-jarige Paul Vanhoof tijdens een fietstochtje met zijn vrienden ongelukkig ten val. Hij viel daarbij zó ongelukkig dat hij terecht kwam onder de wielen van een aanhanger achter een tractor en ter plaatse overleed. Zijn klasgenootjes werden in de gelegenheid gesteld om in het ziekenhuis afscheid van hun vriend te nemen, en tijdens dit afscheid bleken een aantal van hen het nodig te hebben gevonden om met hun gsm foto´s van de overledene te maken en deze ook nog eens op internet te zetten. De familie en vrienden van het slachtoffer hebben geschokt gereageerd en dienden maandagavond een klacht in bij de politie.

Ik ben doorgaans niet heel snel geschokt, maar toen ik bovenstaand bericht gisteren las, was ik even heel stil. Maar, zoals meestal met dergelijke berichten, wordt maar een klein deel van het verhaal verteld en mis ik een aantal zaken om me een duidelijk beeld te kunnen vormen over wat er zich nu precies heeft afgespeeld. Als een paal boven water blijft echter staan dat dit soort acties absoluut niet door de beugel kunnen en hard bestraft dienen te worden.
Ik kan alleen niet nalaten me af te vragen waarom er blijkbaar geen toezicht aanwezig was bij het afscheid nemen. Van pubers is tenslotte toch bekend dat ze, door allerlei oorzaken, nog niet in staat zijn om de gevolgen te overzien van hun daden, en ook vaak de eigenschap ontberen om zich te verplaatsen in het verdriet en het gemis van de naaste familie. Daarnaast is voor een puber de wereld eindeloos en vooral oneindig. De puber staat tenslotte nog aan het begin van het leven en houdt zich doorgaans met een heleboel zaken bezig, maar de eindigheid van het aardse leven is daar meestal niet bij.
Nu zou ik me kunnen voorstellen dat de school van deze kinderen, meteen na het bekend worden van dit vreselijke drama, een bijeenkomst zou hebben georganiseerd om de klasgenootjes op te vangen en de leerlingen voor te bereiden op het nemen van afscheid. Uit het verhaal blijkt echter nergens dat zoiets door de school of de kerk is gedaan. En dat is jammer en had dergelijke uitwassen kunnen voorkomen. De reden dat zulks niet van de grond is gekomen zal wel liggen in het feit dat het weekend was.
Toch is er wel degelijk schuld te leggen bij de ouders van de betrokken kinderen. Mocht er in het leven van mijn kinderen, als ik ze had, zich zoiets dramatisch afspelen als de plotselinge dood van een klasgenootje, dan zou ik er nooit over denken om mijn kind er alleen op uit te laten gaan om afscheid te gaan nemen. Ik zou eerst mijn kind voorbereiden op hetgeen er straks gaat gebeuren en met welke zaken het straks geconfronteerd kan gaan worden. Bovendien zou ik het bepaald niet nalaten om te benadrukken dat er bij een afscheid, net als bij elke andere vorm van sociaal verkeer, bepaalde fatsoensregels zijn en dat de piëteit bij een dergelijke samenkomst vooral uit dient te gaan naar de directe familie en omgeving van de overledene. Alle andere zaken, gedachten en verlangens van de aanwezigen zijn op dat moment absolute bijzaak en ondergeschikt aan die van de directe omgeving. Mocht ik dan bij het afscheid nemen bemerken dat er plannen zijn, of dat er daadwerkelijk foto´s worden genomen van de overledene, dan zou ik geen seconde twijfelen om in te grijpen. Of het nu mijn eigen kind zou betreffen of dat van willekeurig elke andere ouder. En daarbij weet ik één ding zeker. Achteraf zou ik ze de oren ook nog eens héél stevig wassen!

23-04-08

dinsdag 22 april 2008

Guerrilla Gardeners

Het lijkt wel een golfbeweging. Met een zekere regelmaat komen er van die ´Mannetjes´ voorbij die zó graag naar het geluid van hun eigen stem luisteren dat het niet eens meer gaat om wát ze zeggen, maar louter om het feit dát ze iets zeggen. En eigenlijk verwachten ze dan ook nog dat de omgeving vervalt in een gepast zwijgen zolang ze spreken. Exponenten van dit gedrag zijn overal te vinden, van voetbalcommentatoren tot columnisten, en van politici tot het bedrijfsleven. Echter, het gevaar dat ze voor de samenleving vormen wordt schromelijk onderschat.
Overal waar mensen samen komen of samen leven ontstaan, vroeg of laat, problemen. Dat is niets nieuws en dat zal ook altijd zo blijven. Mensen zijn tenslotte allemaal verschillend en hebben hun eigen ideeën en idealen, en dat is maar goed ook. Toch zie je vaak na verloop van tijd mensen opstaan voor wie de retoriek belangrijker blijkt dan de inhoud, en ik vraag me regelmatig af hoe dat nou komt. En, wellicht nèt zo interessant, waarom we er nog naar luisteren ook?
Zo zag ik gisteren in Editie NL een aantal leden van de beweging ´Guerilla Gardeners´ aan het werk op een braakliggend stuk grond in Utrecht. Deze activisten, het fenomeen is komen overwaaien uit Engeland en de VS, worden in ons land gesteund door GroenLinks . Volgens de website van GroenLinks ´leggen ze stadstuinen aan, rollen groene tapijten uit en brengen zaadbommen tot ontploffing. Betrokken bewoners met groene vingers toveren, gewapend met gieter, schop en planten, de stad om in een groene oase. De partij start dit weekend onder de leus ´Dit land kan zoveel groener´ een campagne voor meer en mooier groen heel Nederland. Groen in de leefomgeving heeft veel positieve effecten. Zo nodigt het jong en oud uit tot bewegen, is het een thuis voor dieren en planten, zuivert het de lucht en neemt het CO2 op.´

De woordvoerder van de beweging bij de actie in Utrecht, Arno Bonte, verwoordde het waarom van de actie aldus: ´We hebben heel veel grote steden in Nederland waar heel weinig groen is, en de bewoners willen de stad graag groen maken. Als dat niet gebeurt nemen ze zélf de schop ter hand en de plantjes en gaan plantjes planten.´

Ik vind het weer een typisch voorbeeld van de linkse milieu terreur. We leven met z´n allen in Nederland in een democratie en het systeem biedt meer dan genoeg mogelijkheden om dergelijke zaken aan te kaarten en geregeld te krijgen. Het ´gewoon maar gaan doen´ is daar echter niet bij, zeker niet als niet eerst de geëigende weg is bewandeld. Het zou hetzelfde zijn als ik vanmiddag het huis van mijn buren blauw zou gaan schilderen ´omdat blauw zo´n rustgevend effect heeft´. Deze lieden begeven zich op terrein dat niet aan hen toebehoort, of dit nu privé bezit of openbare ruimte betreft, en brengen daar veranderingen aan onder het mom van CO2-reductie. Op zich is initiatief om de eigen buurt op te knappen volmondig toe te juichen, maar dit riekt wel heel erg naar terreur, groene terreur. De beweging had dan ook geen betere naam kunnen kiezen, maar dat geeft de beweging en de uitgevoerde acties nog bepaald geen legitieme basis. Het steunen van een dergelijke beweging is dan ook bepaald verkeerd voor een politieke beweging in een democratisch bestel. Zeker als die beweging serieus genomen wil worden.

22-04-08

maandag 21 april 2008

Problemen oplossen

´De mate van iemands creativiteit is af te lezen aan de manier waarop hij, of zij, zijn problemen oplost.´ Het zal inmiddels zo´n vijfentwintig jaar geleden zijn dat ik die stelling hoorde verkondigen, en op de een of andere manier is hij blijven hangen. En wel op zo´n manier dat ik het heerlijk vind om te kijken hoe mensen hun alledaagse problemen oplossen. Ook dit weekend waren er weer voldoende kansen om zulks te observeren.
Mijn liefste en ik waren dit weekend in Alkmaar om de 50e verjaardag van een goede vriend en collega te vieren. En daar we vrijdags al om 18.00 werden verwacht, was besloten om gelijk maar een hotel te boeken en er een heel weekend van te maken.
Vrijdags waren we op tijd in Alkmaar en belden, na te hebben ingecheckt, een taxi om ons naar de kade te laten brengen waar de boot op ons zou liggen te wachten. Maar waar je van een taxichauffeur zou mogen verwachten dat die zijn stad kent, wij troffen er eentje met een wat minder parate kennis. Ergens middenin het centrum besloot hij toch maar de stratengids te raadplegen om de juiste plek te vinden waar we heen moesten. Er is namelijk een groot verschil tussen de Voorstraat en Voormeer, vooral als je een boot zoekt. Hij was echter wel zo verstandig om ons, bij het uiteindelijke eindpunt, niet het hele bedrag te vragen dat de meter aangaf.
Op zaterdagmiddag stond een High Tea op het programma in een van de mooiste zaken van de stad, het ´Hof van Alkmaar´. Het adres was zonder al te veel moeite te vinden en we meldden ons iets te vroeg aan de bar van het etablissement. Daar bleek al snel dat de reservering weliswaar was doorgekomen, maar dat het hotel voor ons gereserveerd had in het gedeelte voor niet-rokers, terwijl we in het hotel toch heel duidelijk om een kamer voor rokers hadden gevraagd. Vreemd! Maar de jonge dame die ons ontving loste het snel en eenvoudig op: we konden aan de bar plaatsnemen in het rokersgedeelte en met al het heerlijks dat vervolgens werd aangerukt was het iets mindere zitcomfort een verwaarloosbaar offer. Bovendien bood de plaats aan de bar een vrij uitzicht op de open keuken en de uitgifte, waardoor ook, weliswaar onbedoeld, voor het live entertainment werd gezorgd.
´s Avonds was er door mijn liefste een tafeltje gereserveerd voor een heerlijk etentje bij ´Het Gulden Vlies´ ter ere van mijn eigen verjaardag, óók op vrijdag. Het restaurant bleek aan een straat te liggen die was afgesloten door zo´n paal die alleen voor bewoners met een pasje in de grond wenst te verdwijnen. Voor de rest van het verkeer is het gesloten gebied en dien je dus een paar meter te wandelen. Duizend excuses van de taximeneer, dat wel. Bij binnenkomst bleek het restaurant niet op de hoogte van onze komst, ondanks de reserveringsbevestiging die we via de elektronische post hadden ontvangen en in uitgeprinte vorm bij ons hadden. Maar ook hier werd e.e.a. snel opgelost. Na een paar minuten aan de bar konden we al aan tafel voor een voortreffelijk diner. Alleen jammer dat die twee drankjes aan de bar toch hun weg op de rekening hadden gevonden.
En dan ben je maandag weer thuis en liggen de kranten weer op de mat. Terug in de harde wereld van de realiteit. En oorspronkelijk was ik helemaal niet van plan om over afgelopen weekend te schrijven, maar een tweetal berichtjes in de ochtendkranten brachten ze toch weer naar boven. Het ene was een berichtje over het Kabinetsplan voor een zoveelste nieuwe belasting, ´Betalen voor biodiversiteit´ dit keer. Als je dus ergens een probleem constateert verzin je subiet een nieuwe belasting, en voilá, het probleem is opgelost! Het getuigt wederom niet van heel veel realiteitszin, noch van enige creativiteit van de betrokken ambtenaren.
Het andere berichtje betrof het overlijden van kardinaal Alfonso Lopez Trujillo op 72-jarige leeftijd. Deze Colombiaanse geestelijke was hoofd van de pauselijke raad voor het gezin, en een fervent en verklaard tegenstander van zowel de pil als het gebruik van condooms. Hij vergeleek het gebruik van de pil zelfs met ´chemische oorlogsvoering´ en stelde dat het gebruik van condooms niet helpt tegen de ziekte hiv/aids. Als ik dat soort berichtjes lees komt altijd een uitspraak van de legendarische Wim Kan naar boven: ´Als je de sport niet beoefend, moet je je ook niet met de spelregels bemoeien!´ Maar deze kerkleider bewijst maar weer eens al te zeer dat er in deze wereld nog tal van invloedrijke personen zijn die een probleem gewoon denken te kunnen oplossen door het glashard te ontkennen. En dat is een manier ja, maar zeker niet MIJN manier. Zou het aan mij liggen dat de spellingscontrole de naam van de kardinaal heldhaftig wil veranderen in druiloor?

21-04-08

donderdag 17 april 2008

Pitamientes

De Tweede Kamer heeft geschokt gereageerd op het feit dat er tegenwoordig minder vitaminen en mineralen zitten in groente die geteeld wordt op de volle grond. Vanuit verschillende hoeken wordt met een beschuldigende vinger gewezen naar het injecteren van mest in de bodem, maar echt grondig onderzoek hiernaar is nooit gedaan. Ook niet toen op last van de milieubeweging destijds over werd gegaan op deze techniek om zo de uitstoot van ammoniak te verminderen en zure regen tegen te gaan.
Land- en Tuinbouworganisatie LTO meent dat door de huidige mestwetgeving de grond verarmt, waardoor de planten niet meer aan voldoende mineralen kunnen komen om de vitaminen aan te maken. Veel boeren hebben destijds aangegeven dat er grote twijfels bestonden over de bodemvruchtbaarheid op lange termijn bij het gebruik van deze techniek, maar omdat het probleem van de zure regen toentertijd een hot item was, is het injecteren toch bij wet verplicht gesteld met, klaarblijkelijk, alle gevolgen van dien.
Ik kan het echter niet nalaten om me af te vragen hoe groot dit probleem nu daadwerkelijk is. Als groenten van de volle grond minder vitaminen en mineralen zou blijven bevatten hoeft de volksgezondheid niet in gevaar te komen. Er zijn immers voldoende alternatieven op de markt om dit tekort aan te vullen. Of dit nu door middel van een veranderd eetpatroon, of door voedingssupplementen in pilvorm gebeurt. Uit recent onderzoek is toch al gebleken dat dit laatste al in toenemende mate geschiedt.
Toch zullen er velen zijn die dergelijke berichten met opgetrokken schouders hebben gelezen en denken ´Nou en?´ En ook menig kinderzieltje zal opgelucht ademhalen. Als groente in het algemeen minder gezonds bevat, hoeven zij er ook minder van verplicht naar binnen te werken. Iets wat de lieve vrede in huis zeer zeker ten goede zal komen. Want kinderen en vitaminen is niet de meest geslaagde combinatie. Wellicht gezond en voorgezet met de beste bedoelingen, maar omdat het ´moet´ zijn kinderen al ´tegen´. Voor mij wordt de relatie tussen kind en gezond nog altijd het best omschreven door het volgende voorval. En aantal jaar geleden had mijn liefste haar neefjes eens te logeren. Toen zij ´s avond stond een gezonde en verantwoorde maaltijd stond te bereiden, kwam de jongste, hij zal een jaar of vijf zijn geweest, schoorvoetend naar haar toe en drentelde wat om haar heen. Hij zat blijkbaar ergens mee. Na een paar minuten kwam de eerste vraag: ´Wat ben je aan het maken Tante P.?´
Het antwoord kwam snel: ´Broccoli!´, de tegenvraag echter ook. ´Zitten daar vitaminen in?´. Op het bevestigende antwoord betrok het kindersmoeltje, om vervolgens met volle overtuiging mede te delen: ´Die lust ik niet!´

17-04-08

woensdag 16 april 2008

Nooit gesnapt

Mijn gedachten volgen soms rare kronkels, en ik kan dan maar tot één conclusie komen: de mens behoort tot een vreemd ras, zeker als je een aantal van zijn gebruiken en denkbeelden met elkaar vergelijkt. Zo heb ik bijvoorbeeld nooit begrepen waarom je ´Gezondheid!´ zegt als iemand niest, maar weer niets zegt als iemand hoest. Als je naar het verleden kijkt, de tijd dat een flinke longontsteking vaak het einde betekende en epidemieën van bijvoorbeeld TBC, is het eerder logisch om juist in het laatste geval de ander wat extra gezondheid te wensen.

Neuspeuteren is ook zo´n fenomeen. Wie wel eens in de file staat ziet het regelmatig om zich heen in de praktijk gebracht. Toch is het een niet geaccepteerd gebruik in gezelschap, terwijl een vinger in je oor of in je ogen wrijven sociaal weer wél volledig door de beugel kan.

Ooit wel eens afgevraagd waarom je, als je iemand aanspreekt om iets te vragen, je begint met een verontschuldiging terwijl je, als je iemand verrot gaat schelden dat weer niet doet?

Een ander fenomeen wat me werkelijk kan verbazen is de manier waarop we naar kunstenaars e.d. kijken. In vroeger tijden was een schilder of een beeldhouwer weliswaar een vakman, maar zijn naam was ondergeschikt aan zijn kunst. Nu is het eerder zo dat, omdat iemand een bepaalde naam heeft, zijn uitingen als kunst worden beschouwd. Het kan dus verkeren.
Net zo opmerkelijk is het feit dat acteurs en kunstenmakers vroeger nauwelijks één graadje beter waren dan bedelaars of leprozen. Tegenwoordig spenderen we met z´n allen miljarden per jaar om precies in de gaten te kunnen houden wie het met wie doet, wat wie draagt en wat deze personen de hele dag uitvreten. En dan hebben we het nog niet eens over het in huis hebben van werkelijk talent.
Tot slot een recent voorbeeld. Een goede vriend wordt vrijdag 50. Hij gaat dus Abraham zien, en komt te weten waar die de mosterd haalt. Maar waarom moet Abraham, volgens de overlevering was de goede man 175 toen hij stierf, zich laten zien aan een ´jonkie´ van slechts 50? Om te vertellen waar ´Maria´s Boodschap´ ligt?

16-04-08

dinsdag 15 april 2008

Vrijheid

Het is een veelbesproken begrip de laatste tijd: vrijheid. Of het nu gaat om vrijheid van meningsuiting, de vrijheid om te denken en te geloven wat je wilt, of om te kunnen leven zoals en met wie je wilt. En ook al beroepen we ons op die vrijheid, gaandeweg wordt die vrijheid steeds meer ingeperkt, tot op het punt dat het verstikkend wordt.
Op een beurs sprak ik laatst een oud-collega die rondliep met het plan om ons land te laten voor wat het was en een nieuwe toekomst op te bouwen ´in den vreemde´. Hij vertelde dat hij nog geen definitieve keuze voor een bestemming had gemaakt, maar het zou in ieder geval vèr weg zijn. Op mijn vraag omtrent zijn achterliggende gedachten, betrok zijn gezicht.
´Als ondernemer kun je in dit land haast geen kant meer op, ` vertelde hij, ´en het aantal regeltjes en wetten waaraan je moet voldoen maakt het er niet beter op.`

Ik beaamde dat de regeldruk in ons land het niveau van absurd inmiddels wel heeft bereikt, maar vroeg hem toch waarom hij koos voor een nieuw bestaan in een ander land.

´Ik kan er niet meer tegen…`antwoordde hij na een korte pauze. ´Achter elke boom staat een ambtenaar te controleren of je niet per ongeluk buiten het potje piest. Of het nu met een lasergun of met een opschrijfboekje is… je wordt bij elke stap die je zet gecontroleerd!`

Hij troonde mij mee naar een tafeltje en bestelde koffie. Roerend in zijn kopje ging hij verder.

´En weet je wat misschien nog het ergste is? Die vreselijke middelmatigheid! Val vooral niet op en doe vooral normaal, net als je buurman en al je collega´s. Doodmoe wordt ik ervan.`

Ik keek mijn oud collega eens aan. Ik kende hem al jaren als een bevlogen en warm mens, een denker. Al meermalen was hij hard in aanvaring gekomen met het ´establishment` als hij weer eens te snel wilde of vond dat een andere koers gevaren moest worden dan van hogerhand was aangegeven.

´Als je in dit land je kop boven het maaiveld uitsteekt, ben je zo goed als zeker de klos. Je kunt lullen als Brugman om ze uit te leggen waarom je dat vindt, maar luisteren ze naar je? Vergeet het maar! Je kunt je spullen pakken en vertrekken.`

Hij zweeg. In zijn ogen zag ik de pijn en het verdriet.

´En dus ga je weg..` vulde ik aan.

´Ja,` antwoordde hij, ´zodra ik de zaken voor elkaar heb. Op zoek naar een plek waar talent, inzicht en ambitie wél wordt gewaardeerd, waar ik mezelf niet steeds hoef in te houden omdat de rest me anders niet kan bijhouden. Een plek waar ook niet bij elke stap die je zet een ambtenaar komt vertellen dat zoiets niet mag, of dat de nieuwe kleur van je kantoor niet wordt goedgekeurd. Ik ben het allemaal zó zat!`

Ik keek mijn oud-collega lang aan. Ik zag en hoorde de laatste tijd meer mensen zo spreken. Ik betrapte mezelf er zelfs op. De doemscenario´s, de steeds nieuwe belastingen en het alsmaar groeiend woud aan regeltjes. Ik weet dat ik zelf nog niet zo ver ben, maar ik kan het me zo goed voorstellen dat je weg wilt hier. Weg uit de betutteling en weg van het eeuwige opgestoken vingertje van de overheid die haar burgers met hernieuwde energie terug wil sturen naar de kleinburgerlijkheid van de jaren 50.

Hoe mijn eigen toekomst eruit ziet weet ik niet, maar wat ik wel weet is dat ik mijn oud collega ga missen. Ik ga hem zelfs vreselijk missen!

15-04-08

maandag 14 april 2008

CV of CI

Het CV, iedereen die een nieuwe baan zoekt of een nieuwe medewerker, heeft ermee te maken. De meeste CV´s bestaan uit een kille opsomming van feiten, gevolgde opleidingen en eerdere werkervaring. Het is in een sollicitatiegesprek een handleiding voor het gesprek en geeft een eerste indruk of iemand geschikt is voor de functie. Toch lijkt het alsof het CV zijn langste tijd heeft gehad.
Steeds meer werkgevers en werknemers willen namelijk méér. Ze willen een medewerker met lef, met visie en met een droom. Iemand die ergens voor staat en niet bang is zich daarover uit te spreken. En daar ligt, voor zowel de banenzoekers als de zoekende werkgevers, een nieuwe kans. De afkorting CI staat voor Curriculum Imagiationis en geeft, in tegenstelling tot de droge opsomming van het Curriculum Vitae, een beeld van wat je gaat doen in de toekomst en waar je heen wilt met je leven. En op zich is dat laatste niet eens zo heel gek om eens bij stil te staan.
Voor werkgevers is één ding vooral belangrijk, en dat is geld verdienen. Dat geld verdienen kan op vele manieren, maar daar waar mensen het naar de zin hebben en met plezier werken wordt doorgaans het meeste winst gemaakt. In een baan met plezier is het helemaal niet zo erg om af en toe eens een uurtje over te werken of een stapje harder te lopen. In een omgeving waar mensen werken die er alleen maar zitten omdat het toevallig hun baan is, ligt de productiviteit lager en zijn de rendementen vaak ook navenant lager.

Voor mij is het idee van het CI niet nieuw. Ik gebruik het idee al jaren in sollicitatiegesprekken, omdat de mens achter het CV voor mij net zo belangrijk is als diens competenties. Door sollicitanten te vragen naar hun wensen en hun dromen leer ik namelijk veel meer dan van het doornemen van de droge feiten. Bovendien dwing je daarmee de sollicitant om meer van zichzelf te laten zien, juist ook omdat dergelijke vragen meestal niet zijn voorbereid. De antwoorden zijn vaak verrassend en niet alleen voor mij. Ik heb menigmaal gezien dat degene aan de ándere kant van de tafel een ´AHA!-moment´ had en puzzelstukjes opeens op zijn plaats begonnen te vallen.
Voor iedereen die ´The Secret´ heeft gelezen komt het fenomeen niet helemaal uit de lucht vallen. Daarin wordt namelijk ook gewerkt met de ´wet van de aantrekkingskracht´ en voor mij valt het CI in dezelfde categorie. Door tekst te geven aan datgene wat je wérkelijk wilt, vorm, inhoud en uiting te geven aan hetgeen je na aan het hart ligt, open je deuren die anders wellicht gesloten zouden blijven, en maak je het mogelijk om je wensen ook daadwerkelijk te verwezenlijken. En wie wil dat tenslotte niet?

14-04-08

donderdag 10 april 2008

Kind zonder waarde

Als ik dergelijke woorden lees, bekruipt me altijd een intens triest gevoel, want als kinderen geen waarde meer hebben, hebben we als maatschappij massaal gefaald. En niet zo´n beetje ook.
Dit keer handelt het bericht over de negenjarige Shannon die na 24 dagen vermissing werd aangetroffen onder een bed in een woning in het Britse Dewsbury. Haar moeder, de 32-jarige Karen Mathews, wist al die tijd echter precies waar haar kind was, ook al kwam ze huilend op tv om haar kind smeken. Mathews, die zeven kinderen heeft van vijf verschillende vaders, was niet langer gelukkig in de relatie met haar 22-jarige partner Craig Meehan, en wilde eigenlijk een relatie met diens oom, de 39 jarige Michael Donovan. Blijkbaar heeft ze het kind alvast in diens huis ondergebracht, maar twijfelde op het allerlaatste moment toch om haar huidige vriend te verlaten. Om de afwezigheid van haar dochter Shannon te verklaren hing ze vervolgens het verhaal van de ontvoering op.
Dat dit verhaal speelt in een van de armste wijken van Groot-Brittannië is feitelijk niet eens zo heel belangrijk. Want de problematiek is van alle tijden en van alle landen. Uit de recente geschiedenis kennen we hier tenslotte ook nog het verhaal van Savannah en het ´Maas-meisje´, om maar twee voorbeelden te noemen. Kinderen die, stuk voor stuk, door de mazen van de hulpverlening glipten en op onbeschrijfelijke manier er de allerhoogste prijs voor betaalden. Beiden haalden ermee wereldwijd de krantenpagina´s.
Dit zoveelste voorbeeld roept de discussie op of het krijgen van kinderen eigenlijk wel een vrije keuze zou moeten blijven. Of de overheid per land niet een bepaald aantal basisvoorwaarden zou moeten scheppen waaraan toekomstige ouders minimaal zouden moeten voldoen om aan kinderen te mogen beginnen. Nu ben ik me terdege ervan bewust dat een dergelijke discussie sterke gevoelens oproept aan praktijken die in WOII en ook daarna gehanteerd werden, maar het zijn steevast de kinderen, en in mindere mate de maatschappij, die de uiteindelijke rekening betalen. Met hun leven of, in gunstiger gevallen, levenslang moeten vechten tegen zichzelf. Beschadigd als ze zijn banen ze zich een weg door het leven, zónder ooit echt in staat te zijn om waardevolle relaties aan te gaan en de cirkel van verwaarlozing, misbruik of mishandeling te doorbreken en van zich af te werpen. En neem ze het eens kwalijk. Er zijn momenteel meer getraumatiseerde kinderen onder ons dan ooit, en de toekomst voorspelt al niet veel beter als dit soort incidenten, en gelukkig zijn het nog steeds incidenten, kunnen plaatsvinden. En, zoals al eerder gezegd, zijn kinderen niet alleen een vreugde, maar óók, en vooral, een hele zware verantwoordelijkheid. Een verantwoordelijkheid die niet iedereen aankan zoals telkens weer blijkt.
Gelukkig is het merendeel van de ouders wél serieus ermee bezig en doen zij hun uiterste best om, met het nodige vallen en opstaan, evenwichtige en productieve (jong-)volwassenen af te leveren aan de maatschappij. Ook zijn er grote hoeveelheden professionals dagelijks in touw om onze ongeleide projectieltjes van onderwijs te voorzien, te begeleiden en te helpen, en hen ook anderszins zaken, zoals bijvoorbeeld normen en waarden, bij te brengen. Voor hen is elk kind dat ze niet kunnen helpen of wat ze niet hebben kunnen redden er steeds weer één teveel. En ook al zijn dergelijke problemen bepaald niet nieuw, in een maatschappij als de onze passen ze niet en zouden ze niet eens mogen voorkomen. Dat het toch gebeurt is niet alleen te wijten aan het falen van de ouders, de omgeving en de hulpverlening, maar vooral van de maatschappij als geheel. Blijkbaar zijn we, na tweeduizend jaar ´beschaving´, nog steeds niet in staat ons nageslacht een stabiele en veilige omgeving te bieden en daarmee onze eigen toekomst veilig te stellen. En dáár word ik heel verdrietig van.

10-04-08

woensdag 9 april 2008

Stil

Milieubewustzijn is HOT tegenwoordig, en iedereen die groen probeert te leven kan rekenen op instemming en bewondering van zijn omgeving. Ook overheden proberen milieubewust gedrag bij hun burgers te stimuleren door subsidies en allerlei fiscaal aantrekkelijke regelingen. Wie bijvoorbeeld als leasebak een hybride auto kiest, krijgt een bijtelling van ´slechts´ 14% voor zijn kiezen, waarnaast voor een meer vervuilende auto een bijtelling van boven de 20% moet worden ingecalculeerd. Op zich allemaal niets mis mee, ware het niet dat ik mijn lange en wat buitenproportionele lijf niet comfortabel achter het stuur van zo´n groene Japanner gewurmd krijg en dus niet kan profiteren van dat voordeel. En dat is helaas niet het enige nadeel dat er aan een hybride kleeft.
In Californië is er nu een actiegroep opgestaan die juist protesteert tegen het groeiend aantal hybrides op de zonnige Highways aldaar. Niet vanwege milieuvervuilende aspecten, maar omdat de auto´s te stil zijn. En alhoewel geluidsoverlast óók onderdeel uitmaakt van de milieuvervuiling, maken deze actievoerders juist een punt voor de blinde medemens. Blinden horen de hybrides namelijk niet aankomen en lopen zo extra gevaar. Ook blijkt het zo te zijn dat blindengeleidehonden het eventuele gevaar voor hun baasje grotendeels bepalen aan de hand van hoe luid het motorgeronk klinkt. En daar hybrides fluisterstil zijn, kunnen de beestjes het gevaar niet goed inschatten en zodoende hun baasjes, en zichzelf, dus in gevaar brengen. Nu is Amerika natuurlijk het claimland bij uitstek, dus kan dit bepaald niet door de beugel. De actievoerders eisen dan ook dat alle blindengeleidehonden opnieuw getraind worden, zodat ze hun baasjes niet onbedoeld voor zo´n fluistermoordenaar zullen slepen.
In Silicon Valley is een groep studenten van de Univeristeit van Berkley een bedrijfje begonnen dat zich exclusief gaat bezighouden met dit probleem. Zij gaan een geluid ontwikkelen dat de voetganger moet gaan waarschuwen voor een naderende hybride. Welk geluid dat zou moeten worden is nog maar de vraag. Duidelijk is echter wel dat een praktijkklare oplossing nog even op zich zal laten wachten. Naast milieubewust zijn Californiërs namelijk ook notoire klagers, dus een compromis valt niet heel snel te verwachten….
Als nuchtere Hollander vraag ik me echter af wat nu hier het werkelijke probleem is. Ik kan erin meegaan dat het een probleem kan zijn als blinden een dergelijke auto niet kunnen horen aankomen, maar de oplossing daarvan is net zo voor de hand liggend als ijzingwekkend simpel. Met de huidige MP3-technieken is het toch een fluitje van een cent om de auto het geluid van een lopende motor te laten voortbrengen? En als je het geluidsniveau ook nog eens kunt laten variëren met de gereden snelheid, zoals dat klinkt bij een gewone motor, dan is je probleem in één keer opgelost. Kost een paar dollars en is kinderlijk eenvoudig in te bouwen. Maar nee, een dergelijk ´probleem´ moet natuurlijk vergezeld gaan van dure onderzoeksbudgetten en langdurige vergaderingen. Het mag namelijk vooral niet TE simpel zijn anders kun je er geen honderden dollars voor vragen. Wie bedondert wie nou?

09-04-08

dinsdag 8 april 2008

Één Kip

Vaak zijn het die kleine berichtjes die het verschil maken. Zo viel mijn oog op een klein berichtje in de krant van vanmorgen over één kip.
In het Noord Brabantse Rijkevoort zijn gisterenmorgen bijna 25.000 kippen gestikt toen er brand uitbrak. De brand is waarschijnlijk ontstaan in de meterkast waarna isolatiemateriaal vlam vatte. Het korte berichtje werd besloten met de opmerking dat een brandweervrouw er in geslaagd was één kip te redden van de verstikkingsdood. Eén kip, eentje! Dat betekent dat nog geen 0,004% van de kippen kon worden gered. En daarmee kom je dan in de krant.

Ik kan me de situatie al helemaal voorstellen als deze noeste redster na gedane arbeid huiswaarts keert en haar partner haar vraagt hoe het is verlopen. Als goed echtgenoot zal hij laten blijken dat hij trots is op de reddende acties van zijn gade, maar ik betwijfel of hij dat kan zonder een vette grijns op zijn gezicht. Ook de eventuele kinderen van de vrouw zullen ongetwijfeld een duit in het kippenzakje hebben gedaan. Op de vraag: ´Wat eten we vanavond mam?´ zal meteen hun eigen antwoord gevolgd zijn ´Gerookte kip zeker?´. Ook vermoed ik dat de overige brandweercollega´s haar deze heldhaftige daad niet snel zullen laten vergeten. Met wat eenvoudig knip en plakwerk en een paar folders van de supermarkt is er al snel een piekfijne oorkonde samen te stellen die een ereplaatsje in de kazerne verdient. En natuurlijk ken ik de tekstuele kwaliteiten van haar collega´s niet, maar ik had het daarbij ook zeker niet gelaten..als het mijn collega was geweest. Eén kip…pffffft!

08-04-08

maandag 7 april 2008

Ernstig Zieke Geest

In het bos bij het Limburgse Helden is gisteren een met bladeren bedekte tweede valkuil ontdekt. In deze kuil, van ongeveer anderhalve meter diep, lag onderin een rond blok beton met daarin zo´n 25 rechtopstaande pennen met vlijmscherpe punten. De kuil was klaarblijkelijk bedoeld om argeloze voorbijgangers te verwonden of zelfs te doden. Enkele weken eerder was in hetzelfde bos ook al een soortgelijke valkuil ontdekt, toen een 61 jarige wandelaar erin viel en, gelukkig, slechts licht gewond raakte.
Toen ik dit bericht gisteren op de radio hoorde was één ding me meteen duidelijk: dit is het werk van een wel heel erg zieke geest. De hoeveelheid werk die erin is gaan zitten, voor zowel het graven van de kuil als het prepareren van het betonblok, duidt op voorbereiding en planning, en doet weinig positiefs verwachten over omtrent het motief of de motieven van de dader of daders. Dit soort acties gaan namelijk niet over een uit de hand gelopen grap, dit is een directe poging tot moord die alleen kan opkomen in een zieke en volledig verknipte geest. Persoonlijk kan ik me er niets bij voorstellen wat iemand er toe brengt om zoiets te bedenken en ook nog uit te voeren. Is het een uiting van haat gericht tegen één persoon of een bepaalde groep gebruikers van dat bos? Of is het een uitleven van een zéér sadistische fantasie gevoed door oorlogsfilms en / of perverse computerspelletjes? Nicole Theuns, voorlichtster van de politie Limburg Noord, vraagt zich zelfs al voorzichtig af of hier sprake kan zijn van een nieuwe trend, eentje die volgt op het eerdere stenen gooien vanaf een brug of viaduct op het voorbij razende verkeer.
Hoe het ook zij, ik kan een dergelijke actie niet anders zien dan waanzinnig. Het werk van een ernstig zieke geest waarin het overzien van de daadwerkelijke consequenties van daden geheel en al ontbreekt, en voor wie andermans lijf, leven en goed van generlei waarde is. Een dergelijke persoon is een gevaar voor de samenleving, zijn directe omgeving, en hoogst waarschijnlijk ook voor zichzelf, en dient dus zo snel als maar mogelijk is in de kraag te worden gevat. Dat zoiets makkelijker gezegd dan gedaan is realiseer ik me terdege. Er ligt namelijk geen enkel kaartje met naam en adres van de verdachte onderin de kuil en ook staat er geen bordje naast met dergelijke gegevens. Er valt dan ook te vrezen voor meer van dit soort walgelijke en verwerpelijke verschijnselen voordat deze persoon is gepakt. Ik kan alleen maar hopen dat wandelaars in dat bosgebied alert zijn en alle verdachte gedragingen zullen melden, zodat de politie alle hulp krijgt die maar mogelijk is om deze persoon, of personen, te stoppen vòòr het echt fout gaat!

07-04-08

vrijdag 4 april 2008

Mondschein Sonate

Gisteravond toog ik met mijn lief richting het Parktheater voor een avondje swing. Op de planken stond ´Moonlight Serenade´, een musical over Glenn Miller en zijn muziek.
We hadden er zin in. Beiden zijn nogal gecharmeerd van Big Bands en we verheugden ons op een avondje onvervalste nostalgie, al speelt het leven van Glenn Miller zich af vèr voor wij beiden zijn het levenslicht zagen. Onze plaatsen waren op rij 9, vrijwel in het midden. Het zag er niet naar uit dat we een volle zaal zouden hebben en, zoals je bij een dergelijke voorstelling zou mogen verwachten, was het grootste deel van het toegestroomde publiek rond of zelfs over de pensioengerechtigde leeftijd. Naast mijn lief namen een tweetal heren plaats waarbij de ene direct naast mijn lief zich blijkbaar al enige tijd niet gedoucht had en ook niet vaak buiten de deur kwam, want er hing ook een nadrukkelijke en nogal penetrante walm van vergane mottenballen om hem heen. De man had nog een vruchteloze poging gedaan zijn ´charme´ wat op te poetsen met een luchtje, maar zelfs de ruime hoeveelheid die hij zichzelf had toegediend kon de rest van het geurenaroma geenszins verbloemen. Een prettig begin van de avond dus.
Op het moment dat het doek opging volgde een tweede deceptie, en niet héél veel later een derde. De voertaal bleek namelijk Duits. Op zich niet zo heel erg, maar in een verhaal over een Amerikaan, op de rand van WOII heeft dat toch iets aparts. Doch, als het geheel met overtuiging wordt gebracht wil ik daar best overheen stappen. Helaas, het openingsnummer ´I´m in de Mood´ was gewoon vals en slaagde er allesbehalve in om ons, vooraf zo blije, gemoed een opkikker te bezorgen en de onwelriekende buurman te doen vergeten.
In plaats van een geoliede voorstelling kregen we een rammelend spektakel voorgeschoteld op het niveau van de amateurs van Oberholzhackersdorf, een klein gehucht diep in het Zwarte Woud, waardoor de voorstelling meer iets had van een ´moderne´ versie van de Mondschein Sonate dan dat het werkelijk te maken had met iets swingends. Nergens slaagden de acteurs erin mij te overtuigen en ook de zang- en dansprestaties waren verre van professioneel te noemen. Het geheel rammelde aan alle kanten en wist mij geen enkel moment te overtuigen of werkelijk te raken. Toch is het een hele prestatie om van het werk en leven van een van de Groten uit de Jazz een dergelijke karikatuur te maken, alleen is het geen prestatie die ik bijzonder kan waarderen. Wat trouwens ook niet bepaald meehielp was dat de hoofdrolspeler, Tilman van Blomberg, bij mij een zéér sterke herinnering opriep aan Herr Flick, een magistrale rol van de Britse acteur Richard Gibson in de tv-serie ´Allo Allo´, en feitelijk verwachtte ik elk moment de opkomst van Lt. Grüber met ´his little tank´.
Alhoewel deze productie bij onze oosterburen lovende kritieken kreeg en alom werd aangeprezen als een voorstelling die je gezien MOET hebben, besloten wij er in de pauze tussenuit te knijpen. Wég van deze voorstelling en wég van de onwelriekende buurman. Een absolute gemiste kans voor zowel de productie als het Parktheater. Hiervoor was ik bepaald NOT ´In the Mood´.

04-04-08

woensdag 2 april 2008

Het innerlijke kind

Ik heb sinds jaar en dag een haat-liefdeverhouding met mijn geboortestad. Sinds ik er definitief vertrok in de jaren negentig, kom ik er slechts nog om af en toe mijn vader op te zoeken. Zo ook afgelopen maandag, en onderweg er naar toe bedacht ik me hoe de verhoudingen over de jaren heen veranderd zijn. Zolang je ouders nog leven blijf je altijd ergens nog hun ´kind´, hoe oud of succesvol je eventueel ook bent geworden. Er is echter één uitzondering op die regel, en die geldt vooral als een van die ouders hulpbehoevend wordt. Mijn vader is inmiddels 71 en lijdt al enige jaren aan de ziekte van Alzheimer. Een vreselijke ziekte die niet alleen de hersenen van de patiënt aantast, maar ook vooral diens kwaliteit van leven. Ik heb met mijn vader daarover lange discussies gevoerd, en nog steeds is het feit dat steeds meer dingen ´niet goed meer lukken´ het allerergste. Zaken die voor de meesten van ons zo vanzelfsprekend zijn vallen weg, of kunnen alleen nog volbracht worden met de hulp van anderen. En die verplichte afhankelijkheid van anderen maakt het voor veel mensen, zoals mijn vader, nog tot een extra grote belasting. Stress is in het leven van Alzheimerpatiënten sowieso een grote boosdoener, of die stress nu komt door externe factoren of door de patiënt zelf wordt veroorzaakt. Toch is mijn vader gelukkig nog niet op een punt dat hij helemaal niets meer weet, en zodoende kunnen we er samen nog regelmatig op uit om leuke dingen te doen.
Deze avond had zijn vrouw een etentje met vriendinnen en ook de vaste vrijwilligster A., een vrouw met een gouden hart en een schier eindeloos geduld, was verhinderd. Dus toog ik richting kust om de honneurs een avondje waar te nemen, iets wat helemaal geen opgave is want zowel vader als zoon genieten intens van zo´n sporadisch samenzijn. Rond 16.30 parkeerde ik voor de deur en zag hem al voor het raam op de uitkijk staan. Zodra ik uitstapte was er meteen die blik van herkenning en heftig gezwaai. Even naar boven voor wat geklets en dan het ritueel van jas aan en klaarmaken voor vertrek. Ook dát duurt inmiddels wat langer dan vroeger, want vader en zoon gaan samen uit eten en dan moet het allemaal perfect zijn! En van mij mag het. Hij mag er van mij net zo lang over doen als hij nodig heeft, deze avond is voor hem en voor hem alleen. Geen eisen en geen druk, gewoon een vader en zoon samen op stap, niets meer en niets minder. Als Pa eenmaal in de auto is geladen zie ik hem beginnen te glunderen. We zijn nog niet eens vertrokken en hij begint nu al te zeggen hoe zeer hij het waardeert dat ik, helemaal speciaal voor hem die 160 kilometer enkele reis heb gereden, iets wat hij gedurende de avond nog meermalen zal zeggen. Ik vraag hem waar hij trek in heeft en hij zegt ´Vis!´. Een restaurant met vis op de kaart gaat het worden dus en een klein half uurtje later zitten we bij een Italiaan aan tafel. Op het briefje met instructies dat ik van zijn vrouw heb gekregen staat dat ik maar iets voor hem moet bestellen, ´hij vind toch alles lekker..´, maar ik vind dat hij best zelf mag kiezen. En dat doet hij ook met zichtbaar plezier. Het worden grote garnalen met knoflook, een keuze waarin ik me ook prima kan vinden.
Tijdens het eten doet hij echt zijn best om vrolijk en alert te zijn, hij spreekt meermalen zijn dank uit dat ik dit voor hem doe en ook zelfs zijn bezorgdheid dat mijn jonge bruid nu een hele avond alleen thuis moet zien door te komen. Hij wil zelfs ná het eten nog ergens een bloemetje voor haar gaan kopen en laat zich slechts met grote moeite ervan overtuigen dat om negen uur ´s avonds er geen bloemenwinkels meer open zijn. Toch komen er regelmatig flarden voorbij van dingen die minder leuk zijn en die voor hem zelfs erg moeilijk zijn. Het verliezen van zijn geestelijke vermogens, het niet meer weten hoe iets moet, en vooral het verliezen van de controle over zijn eigen leven vallen hem zwaar. Hij spreekt over de dagopvang waar hij twee dagen per week naar toe gaat en waartoe er dan ´s ochtends een taxibusje komt voorrijden. En ik begrijp hem dan zo goed. Van een trotse man met een hoge positie en aanzien te worden gereduceerd tot een oude man die geen controle meer heeft over zijn eigen leven en beslissingen moet overlaten aan anderen die vaak nog jonger zijn dan ik, zijn zoon. Maar toch ook hoor ik een verandering. Wat eerst nog voelde als opsluiten, wordt langzaam een veilige plek met duidelijkheid, regelmaat en een heel scala van activiteiten. Hij is trots als hij vertelt dat hij zelfs een paasstukje heeft zitten maken. Mijn grootste verbazing is echter nog steeds dat ze hem daar aan het sporten hebben gekregen! Mijn vader! Een man die altijd hard werkte, maar die ik nog nooit op meer lichaamsbeweging heb kunnen betrappen dan af en toe een wandeling op zondag, is aan de fitness en wandelt opeens graag! Het moet toch echt niet gekker worden.
Bij de keuze voor wel of geen nagerecht wordt hij opeens even serieus. ´Weet je, ´zegt hij dan, ´het lijkt wel of ik steeds weer dichter bij mijn innerlijke kind ga komen..´ Om dan, breed lachend, te vervolgen ´En dat kind heeft trek in een ijsje!´.
Als ik hem even later, over mijn koffie, zo intens tevreden het ijsje naar binnen zie lepelen kan het me helemaal geen bal schelen dat het vandaag al zijn tweede is. Van A. begreep ik dat ook zij hem vanmiddag heeft verwend met bitterballen én een ´Dame Blanche´. Maar zolang hij zo duidelijk geniet mag hij van mij zoveel ijs eten als hij wil, want voor even herken ik in hem weer de man die hij ooit was, de levensgenieter en de Bourgondiër. Veel daarvan is voorgoed verdwenen. Het contrast wordt pijnlijk zichtbaar als ik hem later help om zich klaar te maken voor bed. Ook dat gaat tegenwoordig in ellenlange rituelen en vaste volgordes, en mijn hart bloedt als ik hem zo breekbaar en alleen in bed zie liggen. Slechts één moment bekruipt me de neiging om hem nog een verhaaltje voor te lezen voor ik het licht uitknip, maar ik bedwing de neiging. Ik neem me voor om de komende maanden dat innerlijke kind van hem afschuwelijk te gaan verwennen met alle ijsjes die hij maar op kan.

02-04-08