Als doorsnee televisiekijker zit ik regelmatig met gekromde tenen en samengeknepen billen te kijken en te luisteren naar, veelal jonge, mensen uitspraken doen over onderwerpen waar ze absoluut geen bal verstand van hebben. Een typisch geval van klokjes en klepeltjes waarbij het meestal nog maar de vraag is of ze überhaupt ooit wel eens iets hebben horen luiden. Presentatoren van belspelletjes spannen, wat dat betreft, de kroon en ik ben dan ook dolblij dat deze schermvervuiling binnenkort van het scherm gaat verdwijnen. Het is echter te hopen dat die verdwijntruc een permanent karakter heeft en de open plek in de programmering niet meteen wordt opgevuld met nóg meer reclame, maar dát terzijde.
Je zou mogen verwachten dat de gemiddelde schoolverlater een basale algemene basiskennis heeft meegekregen als ze de arbeidsmarkt bestormen maar in de praktijk blijkt dat vies tegen te vallen. Zo hoorde ik een nieuwe collega aan haar collega vragen of er, tijdens een transport van goederen van Den Bosch naar Amsterdam, òòk even iets afgegeven kon worden in Apeldoorn. De vrachtwagen ´komt daar tenslotte langs..´.
Een andere jonge collega zat tijdens de koffie te vertellen over de trieste zaak van het leeghalen van het huis van een overleden familielid. Aan het huis en het familielid kleefden vele gelukkige jeugdherinneringen en de collega vertelde hoe moeilijk het was om een schifting te maken wat wél en wat absoluut niet weg kon. Ik maakte een opmerking dat ik het nooit over mijn hart zou kunnen verkrijgen om, als ik ooit in een zelfde taak in de schoot geworpen zou krijgen, de inhoud van de boekenkast weg te doen. De collega moest hier even over nadenken, om vervolgens instemmend te knikken: ´Er liggen inderdaad een paar kookboeken waar tante heerlijk uit kon koken..´.
Met een Engelstalige collega kwamen, tijdens een discussie over normen en waarden op de werkvloer, de namen van ´Adam and Eve´ voorbij. Maar naar mate de discussie vorderde werd het al snel duidelijk dat we de collega, ergens in de discussie, waren ´kwijtgeraakt´. En dat bleek inderdaad ook zo te zijn. In zijn beleving was ´Adam and Eve´ namelijk een merk schoenen en hij begreep al niet wat schoenen met normen en waarden te maken hadden.
Dat je boeken kunt lezen is iets wat tegenwoordig blijkbaar alleen nog door absolute fossielen wordt gedaan want bij navraag blijkt geen van de collega´s iets anders te lezen dan tijdschriften en Glossy´s. Ook het lezen van de krant is pure tijdverspilling want de radio voorziet in de dagelijkse nieuwsbehoefte, die dan verder wordt aangevuld door programma´s als ´Boulevard´ en het roddelblad Privé of de Story. Daarnaast is vooral schrijven, en dan vooral correct Nederlands schrijven, iets uit de oude doos. Met de continue stroom van SMS, e-mail en MSN berichten, waar niet op spelling of de juiste manier van afkorten wordt gelet, blijken mensen niet eens meer te weten dat het eigenlijk anders moet. Zo kom ik op diverse formulieren tegenwoordig met grote regelmaat omschrijvingen tegen waarbij iemand iets gedaan ´hep´, schrijf je ´koffieautomaat´ tegenwoordig in de modernste spelling als ´Kofieotomaat´ en voer ik zelfs discussies of je ´vuilnisbak´ nu met een lange of met een korte ´f´ moet schrijven. Toen ik er laatst iemand aan herinnerde dat de meeste e-mail programma´s een ingebouwde spellingscontrole hebben kreeg ik als antwoord een onbegrijpende blik. Een kleine demonstratie deed wonderen, alleen het probleem was daarmee voor de collega niet opgelost. ´Als ik niet weet hoe je het woord goed spelt, hoe kan ik dan uit het rijtje het juiste woord kiezen?´ Tja, daar had deze jongen ook even geen antwoord op.
25-10-07
