donderdag 21 februari 2008

Verwrongen Rechtsgevoel

Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat het rechtsgevoel van de gemiddelde Nederlander ernstig onder druk staat. De kranten berichten vrijwel dagelijks over overijverige dienaren van het OM die weer ergens een misstand hebben ontdekt en daar met grof geschut vervolgens op gaan schieten. De zaak van Germaine C. uit Amsterdam is zo´n geval.
Mevrouw C. reed, in 2005, door Amsterdam en moest in eerste instantie lijdzaam toezien dat twee jeugdige crimineeltjes op een scooter haar autoportier open rukten en er daarna met haar handtas vandoor gingen. Zij reed daarop achteruit en klemde daardoor de scooter van de criminelen tegen een boom waarbij eentje, de 19 jarige Ali el Bejatti, dermate gewond raakte dat hij aan zijn verwondingen overleed.
Ieder weldenkend mens beseft dat het hier, over de hele breedte, een uitermate trieste en betreurenswaardige samenloop van omstandigheden betreft. De beide criminelen op de scooter, el Bejatti stond uren voor het incident nog voor de rechter vanwege een gewapende overval, waren hard op weg om keiharde beroepscriminelen te worden en hun latere slachtoffer is het, in de ogen van Justitie, nu hoogstwaarschijnlijk ook. Twee levens voorgoed verwoest door een volkomen uit de hand gelopen tasjesroof, wat een eeuwige zonde!
De hele zaak wekte destijds grote beroering onder Amsterdamse Marokkanen, een bevolkingsgroep die toch al niet bekend staat om hun relativerende en rustige houding. Het slachtoffer daarentegen leeft, en herleeft, òòk nog steeds dagelijks met het gebeurde en durft al ruim drie jaar niet meer naar huis omdat ze nog dagelijks de meest ernstige en verschrikkelijke bedreigingen ontvangt. Kortom, de levens van alle direct betrokkenen zullen, sinds die noodlottige dag in 2005 nooit meer hetzelfde zijn.
Maar goed, hoe nu verder? Moet Justitie vervolgen? Ja, er moet op z´n minst een rechter naar de zaak kijken. Er is tenslotte, in mijn overtuiging geheel onbedoeld, een dodelijk slachtoffer te betreuren. Maar er had toch op z´n minst wat meer clementie met mevrouw C. betracht moeten worden. De arrestatie wegens de verschijningsplicht is overbodig en bovendien ernstig traumatiserend voor de toch al in doodsangst levende vrouw. Ik zie er het nut niet van in om haar nu op te sluiten en fysiek te confronteren met de andere dader, met de familie van el Bejatti en welk ander volk er bij de zitting nog komt opdraven. Die zullen géén van allen haar erg goed gezind zijn verwacht ik. En natuurlijk heeft de familie van de dode er recht op de veroorzaakster daarvan in de ogen te kijken. Maar dat had ook anders gekund. Ik krijg namelijk geenszins de indruk dat mevrouw C. zich aan Justitie wil onttrekken, maar ze vreest vooral voor haar leven en veiligheid.
Als ik deze hele zaak aan me voorbij laat trekken en overdenk wat ik ervan weet, en ik ken absoluut niet alle details, ontkom ik niet aan een knagend gevoel van ´Wie kaatst….´. De ophef en commotie van de Marokkaanse Amsterdammers is, op z´n zachtst gezegd, begrijpelijk in eerste instantie, maar na drie jaar zou je mogen verwachten dat de grootste emotionele lading wat geluwd is. De mensen die echter nog steeds dagelijks menen terreur te mogen uitoefenen, doodsbedreigingen te mogen uiten en / of schreeuwen om een ´fatwa´ horen niet thuis in een beschaafd land als het onze. Ja, er is een lid van hun gemeenschap verongelukt, maar als hij zich, net als de meesten, gewoon als een rechtschapen burger had gedragen en zijn poten had thuisgehouden, had hij nu nog dagelijks een waardevolle bijdrage kúnnen leveren aan de maatschappij en een voorbeeld kúnnen binnen zijn gemeenschap. Maar hij koos, samen met zijn 18 jaar oude maatje Secuk, voor de ´gemakkelijke weg´ van de criminaliteit.
Ondertussen hoor ik de stemmen van de zachte sector zich op de achtergrond alweer roeren, maar eerlijk gezegd kan het me geen bal schelen of hij een slechte jeugd heeft gehad, verkeerde vriendjes had of zich in deze maatschappij niet thuis voelde. Iedereen heeft tenslotte zijn eigen problemen en moeilijkheden te overwinnen in het leven, en die zijn soms fors. Maar de criminaliteit ingaan is en blijft een keuze, een moeilijk te weerstane keuze soms, maar het blijft een keuze. En als je dan besluit die keuze toch te maken, moet je niet komen zeuren over de gevolgen daarvan…hoe dramatisch die ook bleken te zijn. Want in dit hele drama zijn alleen slachtoffers te betreuren. Een moeder die haar zoon kwijt is, een vader die zijn zoon niet meer verder ziet opgroeien, broers en zussen wellicht, en een getraumatiseerde vrouw aan de andere kant die haar hele verdere leven nog door moet met het idee dat ze, feitelijk om een handtas, iemand heeft doen overlijden.
Het zou Justitie sieren als deze zaak een draai gegeven zou kunnen worden waardoor er toch nog iets positiefs uit voort zou kunnen komen. Een draai waardoor het allemaal, achteraf, niet helemaal voor niets is geweest. Maar dat is, vrees ik, mijn zoveelste utopie…

21-02-08