donderdag 10 april 2008

Kind zonder waarde

Als ik dergelijke woorden lees, bekruipt me altijd een intens triest gevoel, want als kinderen geen waarde meer hebben, hebben we als maatschappij massaal gefaald. En niet zo´n beetje ook.
Dit keer handelt het bericht over de negenjarige Shannon die na 24 dagen vermissing werd aangetroffen onder een bed in een woning in het Britse Dewsbury. Haar moeder, de 32-jarige Karen Mathews, wist al die tijd echter precies waar haar kind was, ook al kwam ze huilend op tv om haar kind smeken. Mathews, die zeven kinderen heeft van vijf verschillende vaders, was niet langer gelukkig in de relatie met haar 22-jarige partner Craig Meehan, en wilde eigenlijk een relatie met diens oom, de 39 jarige Michael Donovan. Blijkbaar heeft ze het kind alvast in diens huis ondergebracht, maar twijfelde op het allerlaatste moment toch om haar huidige vriend te verlaten. Om de afwezigheid van haar dochter Shannon te verklaren hing ze vervolgens het verhaal van de ontvoering op.
Dat dit verhaal speelt in een van de armste wijken van Groot-Brittannië is feitelijk niet eens zo heel belangrijk. Want de problematiek is van alle tijden en van alle landen. Uit de recente geschiedenis kennen we hier tenslotte ook nog het verhaal van Savannah en het ´Maas-meisje´, om maar twee voorbeelden te noemen. Kinderen die, stuk voor stuk, door de mazen van de hulpverlening glipten en op onbeschrijfelijke manier er de allerhoogste prijs voor betaalden. Beiden haalden ermee wereldwijd de krantenpagina´s.
Dit zoveelste voorbeeld roept de discussie op of het krijgen van kinderen eigenlijk wel een vrije keuze zou moeten blijven. Of de overheid per land niet een bepaald aantal basisvoorwaarden zou moeten scheppen waaraan toekomstige ouders minimaal zouden moeten voldoen om aan kinderen te mogen beginnen. Nu ben ik me terdege ervan bewust dat een dergelijke discussie sterke gevoelens oproept aan praktijken die in WOII en ook daarna gehanteerd werden, maar het zijn steevast de kinderen, en in mindere mate de maatschappij, die de uiteindelijke rekening betalen. Met hun leven of, in gunstiger gevallen, levenslang moeten vechten tegen zichzelf. Beschadigd als ze zijn banen ze zich een weg door het leven, zónder ooit echt in staat te zijn om waardevolle relaties aan te gaan en de cirkel van verwaarlozing, misbruik of mishandeling te doorbreken en van zich af te werpen. En neem ze het eens kwalijk. Er zijn momenteel meer getraumatiseerde kinderen onder ons dan ooit, en de toekomst voorspelt al niet veel beter als dit soort incidenten, en gelukkig zijn het nog steeds incidenten, kunnen plaatsvinden. En, zoals al eerder gezegd, zijn kinderen niet alleen een vreugde, maar óók, en vooral, een hele zware verantwoordelijkheid. Een verantwoordelijkheid die niet iedereen aankan zoals telkens weer blijkt.
Gelukkig is het merendeel van de ouders wél serieus ermee bezig en doen zij hun uiterste best om, met het nodige vallen en opstaan, evenwichtige en productieve (jong-)volwassenen af te leveren aan de maatschappij. Ook zijn er grote hoeveelheden professionals dagelijks in touw om onze ongeleide projectieltjes van onderwijs te voorzien, te begeleiden en te helpen, en hen ook anderszins zaken, zoals bijvoorbeeld normen en waarden, bij te brengen. Voor hen is elk kind dat ze niet kunnen helpen of wat ze niet hebben kunnen redden er steeds weer één teveel. En ook al zijn dergelijke problemen bepaald niet nieuw, in een maatschappij als de onze passen ze niet en zouden ze niet eens mogen voorkomen. Dat het toch gebeurt is niet alleen te wijten aan het falen van de ouders, de omgeving en de hulpverlening, maar vooral van de maatschappij als geheel. Blijkbaar zijn we, na tweeduizend jaar ´beschaving´, nog steeds niet in staat ons nageslacht een stabiele en veilige omgeving te bieden en daarmee onze eigen toekomst veilig te stellen. En dáár word ik heel verdrietig van.

10-04-08