Het is een fenomeen dat me mateloos blijft fascineren, het feit dat welke ´bril´ je opzet, direct invloed heeft hoe je de wereld ziet. Dat geldt natuurlijk niet alleen voor de bril die dagelijks je op je neus hebt, maar vooral voor de ´mentale bril´.
Uit het geblaat van ´Blondie´ over de kersttoespraak van Koningin Beatrix blijkt dat maar weer. Hij kijkt met de ´Iedereen-heeft-het-op-mij-voorzien-bril´en voelt zich daarom direct en persoonlijk aangesproken. Een ietwat arrogant standpunt overigens, want ik denk dat Bea wel wat beters te doen heeft dan zich met het blonde volkstapijt bezig te houden.
Maar ook veel dichter bij huis zijn voorbeelden te vinden om dit fenomeen te illustreren. Als ik zou willen leren jongleren bijvoorbeeld, en ik heb me nog geen reden kunnen bedenken waarom ik dat zo willen leren maar dat terzijde, kan ik dat beschouwen als een lastige opgave, als een probleem. Ik kan het echter ook bekijken als een interessante uitdaging voor zowel mijn brein als mijn fijne motoriek, waarmee de taak opeens in een heel ander daglicht komt te staan. Nog steeds niet iets waar ik graag aan wil beginnen, maar het wordt wel een klein stukje aantrekkelijker. Niet dat mijn brein extra uitdagingen nodig heeft, want aan uitdagingen geen gebrek. Dagelijks lees en zie ik zoveel waarvan ik de zin of het nut niet begrijp, en als probeer dat dan in te passen in mijn (denk-)wereld, raak ik het spoor vaak helemaal bijster. Toch zitten daar niet de grootste uitdagingen. Die zijn te vinden in het scenario van ´What if?´
Dagelijks worden we allemaal geconfronteerd met allerlei problemen en uitdagingen. Soms ligt de oplossing voor de hand, maar soms ook niet. In gesprekken met familie of vrienden hoor ik vaak dat ze de oplossing van hun probleem wel weten, maar tegelijkertijd noemen ze een heleboel zaken waarom ze het toch niet zo kunnen doen, en waarna ze dus helemaal maar niks meer doen. Ik probeer dan juist om, door het opzetten van allemaal verschillende brillen, te bekijken of al die aangevoerde bezwaren ook echt wel zo bezwaarlijk zijn. Meestal niet dus. Meestal zijn juist zaken die eerst een bezwaar, of zelfs een onmogelijk te nemen hindernis bleken, een vermomde kans. Vaak ook zijn bezwaren helemaal geen bezwaar omdat de gevolgen volstrekt verkeerd zijn ingeschat. Mensen blijken opeens met veel meer begrip te reageren dan je oorspronkelijk verwachtte of, wat een megaklus leek te worden, blijkt feitelijk een fluitje van een cent. En juist die onverwachte uitzichten, of inzichten zo je wilt, aan de andere kant van de berg maken het denken in de stijl van ´What if?´ zo machtig interessant. Als je niet wordt afgeleid door wat anderen eventueel kunnen denken, je niet laat weerhouden door ´dat lukt je nooit!´ en je niet wordt weerhouden door ´Jij? Laat me niet lachen!´, dan kan er iets heel nieuws ontstaan. Want dát is de weg die alle denkers, uitvinders en zieners vòòr ons zijn gegaan. Die hebben zich allemaal de vraag gesteld van wat er zou gebeuren als…
Ook in de wereld van ons werk geldt dat principe. We zijn allemaal vreselijk geneigd om het werk dat van ons verwacht wordt elke dag op dezelfde manier te doen. Deels omdat dat zo van ons gevraagd wordt, maar deels omdat we vaak niet eens durven om van de norm af te wijken. Probeer maar eens om een hele dag rond te lopen met de blik van een kind. Om bij alles wat je ziet en doet een gevoel van verwondering op te roepen over hoe mooi de alledaagse dingen eigenlijk zijn en hoe knap en kunstig iets in elkaar zit. Beschouw je gezin, familie of collega´s eens niet als vanzelfsprekend en bedenk eens hoe bijzonder elk individu is, hoe belangrijk die ander voor je is en, deze gaat wellicht wat vreemd klinken, wat je van die ander allemaal hebt geleerd of zou kunnen leren. Want je kunt van iedereen iets leren. Soms iets heel simpels, soms hoe het juist niet moet, maar soms ook inzichten die van een dergelijk verbluffende eenvoud zijn dat je jezelf wel voor je kop kunt slaan dat je het niet zelf bedacht hebt. Probeer het eens en zie dat de wereld om ons heen zoveel mogelijkheden en lagen bevat dat het er maar aan ligt welke bril je vandaag hebt opgezet.
29-12-07
