dinsdag 30 september 2008

Formule

Ik ben een denker, altijd geweest ook. Ik wil altijd graag weten hoe iets in elkaar zit en wat het precies is dat mensen drijft iets te doen, of een bepaalde keuze (al dan niet bewust) te maken, of juist niet te maken.
Het gekke is dat ik tegelijkertijd ook vrij kieskeurig ben. Ik ben namelijk absoluut géén wetenschapper, mijn interesses zijn daarvoor te breed en te divers. Ik zou me namelijk nooit op één (deel-)gebiedje kunnen concentreren, zonder dat in een groter verband te zien. Want de hele wereld staat met elkaar in verband, hoe miniem en onwaarschijnlijk die connecties soms ook mogen lijken. Dus een wetenschappelijke carrière viel al vroeg af voor mij. Vooral ook omdat rekenen en wiskunde bepaald niet mijn forte bleken te zijn. Zo kan ik me een wiskundeleraar herinneren, het was in de tweede klas van de middelbare school, die voor de klas stond en, wijzend op zijn leerlingen, het rijtje afging voor wie later zou slagen in het leven. Wijzend op mij zei hij: ´…en met jou wordt het nooit wat!´
Alhoewel de boodschap op dat moment hard aankwam, kwam ik er ook al snel achter dat ik aan helemaal niemand hoefde te bewijzen dat de man ongelijk heeft gehad. Behalve aan mezelf dan wellicht, maar ik weet inmiddels ook dat als je happy bent met jezelf, de ´rest´dan vanzelf ook op z´n plek valt.

Maar goed, wiskunde is dus niet mijn ding. Toch kan ik grote bewondering opbrengen voor de mensen die in staat zijn om de wereld om zich heen te aanschouwen, en hetgeen ze zien in een formule te vangen. Een formule die de situatie treffend beschrijft en die wetenschappelijk ook nog eens staat als een huis. Jarenlang heb ik dan ook gedacht dat ik nooit en te nimmer tot een dergelijke prestatie in staat zou zijn. Tot hedenochtend. Ik zat, zoals elke ochtend, op de bank mijn krantjes te lezen, met voor me op tafel een bak cappuccino en een peuk. Niks aan de hand dus. En ik geloof zelfs dat er niet eens een heel specifiek artikel was aan te wijzen voor mijn brainwave, maar opeens was het er! Een formule, en eentje waartegen ik nog geen enkel weerwoord heb kunnen bedenken. Even vlogen er zelfs beelden voorbij van eeuwige roem en een nominatie voor de Nobelprijs, maar snel was ik weer terug op aarde, met beide maatjes 48 stevig verankerd. Als je iets bedenkt, hoe briljant ook trouwens, om er een grote prijs mee in de wacht te kunnen slepen, dan ben je verkeerd bezig. Alle grote veranderingen en verbeteringen zouden ten goede moeten komen aan de gehele mensheid, en niet alleen aan de portemonnee van ondergetekende. Al is dat laatste natuurlijk nooit weg, de schoorsteen moet tenslotte ook hier blijven roken.
Terug naar de formule. Hij is even briljant als veelzeggend in zijn eenvoud, en beschrijft de huidige politieke werkelijkheid op een manier als nog nooit eerder is gelukt. Ik ben zelfs bijna bang om hem prijs te geven, bang als ik ben dat anderen de eenvoud ervan zien en zichzelf vervolgens iets aandoen omdat ze deze wetmatigheid zelf nooit hebben gezien. En dergelijke ´ongelukjes´wil ik derhalve dus absoluut niet op mijn geweten hebben. U bent dus voor eens en voor altijd gewaarschuwd, en ik ontken meteen elke aansprakelijk voor de gevolgen van deze publicatie, op zowel emotioneel als fysiek gebeid.
Maar laat ik u niet langer in spanning houden. Zoals ik al opmerkte dient een dergelijke formule vrij beschikbaar en toegankelijk te zijn, ter voortstuwing van de Nederlander in de vaart der volkeren en ter meerdere eer en glorie van de mensheid in het algemeen. Welnu, de formule luidt, in al haar verbluffende eenvoud, als volgt:

X + ? = taks

Mooi he?

De uitleg is al even simpel als de formule zelf welke, zoals ik al eerder schreef, een beschrijving bevat van de hedendaagse politieke werkelijkheid. ´X´is hier de onbekende, en duidt dan ook op een willekeurig voorval dat niet of nauwelijks te voorzien was. Nu besef ik dat het vraagteken een niet breed erkend symbool is in de wetenschap, doch vort het er wel de basis van. Het symbool staat hier echter voor de alom heersende onmacht om de ontstane situatie het hoofd te bieden. Achter het ´is gelijk aan-teken´ staat dan de gekozen oplossing, een nieuwe belasting.
Nu is het mooie aan deze formule dat ze toepasbaar is op ieder departement en in elke voorstelbare situatie. Ze zal de gebruiker nooit en te nimmer teleurstellen. Het enigste wat ik niet in de formule kon ondervangen was de benaming van de nieuwe taks. Deze is namelijk rechtstreeks afhankelijk van de ´X´ èn het verhaal dat men ons wil doen geloven, dus dat stukje zal ik moeten overlaten aan de inventiviteit en taalvaardigheid van de betrokken minister en ambtenaren. Helaas….
30-09-08