Van een goede vriend uit het noorden des lands kreeg ik het boekje ´Ontregelen´ van Jos van der Lans. Het heeft als ondertitel ´De herovering van de werkvloer´, en stelt de regel- en controlezucht van de grote groepen managers binnen de publieke sector aan de kaak.
Maar alhoewel dit boekje met name over de publieke sector handelt, met andere woorden: welzijnswerkers, politieagenten, docenten en jeugd- en andere hulpverleners en -zorgers, gaan grote delen van zijn betoog ook op voor de private sector.
Ik heb ruim 19 jaar als leidinggevende mogen rondwandelen binnen zéér verschillende bedrijven, en één ding wat me daar altijd is opgevallen, is de steeds groeiende laag van regeltjes en procedures en daarmee ook de groei van managers. Want er is een direct verband tussen het een en het ander. Hoe meer regeltjes, hoe meer mensen er nodig zijn om de gigantische honger van de computersystemen naar data te stillen, en hoe meer mensen er nodig zijn om als die regeltjes uit te voeren en te controleren. Zoveel mensen zelfs, dat zulks in de zorg heeft geleid tot het bekende en vreselijke, en soms zelfs dodelijke fenomeen van te weinig tijd en aandacht voor datgene waar het werkelijk om draait: de patiënt. Maar, zoals gezegd, een dergelijke trend is óók waarneembaar bij veel bedrijven, zij het vaak zonder de dodelijke afloop. Vooral de laatste jaren is het duidelijk zichtbaar geworden. Steeds meer grote bedrijven komen in handen van het durfkapitaal en dienen dus een snel en behoorlijk rendement te leveren om de aandeelhouders tevreden te stellen. Ik acht dat een zorgelijke ontwikkeling. Niet dat er iets mis is met het geld willen verdienen, allesbehalve zelfs, maar het steeds maar snijden in de grootste kostenpost, het personeel, én de enorme brij van procedures en rapporten die moeten worden opgevolgd en ingevuld, heeft tot resultaat dat de prijzen stijgen en de consument steeds minder waar voor zijn geld krijgt. Ongeacht of het nu gaat om een product of een dienst.
De vraag die zich opwerpt is dan dus: ´Wat is eraan te doen?´ en ´Kunnen we nog terug?´. Ik denk van wel. Voornaamste voorwaarde om dit tij te keren is een bewustwording bij directeuren en managers dat het simpeler moet en simpeler kán. Vooral door terug te gaan naar de basis, de absolute basis. Ik vraag me namelijk af of het nodig is om alles te berekenen tot drie decimalen achter de komma en of het, met een iets andere focus, niet allemaal véél eenvoudiger kan. Het Simplistisch Verbond had decennia geleden de leus: ´Leef met vlag en wimpel, maar houd het SIMPEL!´, een stelling die ik van harte kan onderschrijven. Nu weet ik wel dat managers zich graag verstoppen achter grote woorden, managementjargon en kleurrijke spreadsheets. Met als voornaamste reden dat dit hen onderscheidt van de rest, het gewone werkvolk. Toch ben ik er van overtuigd dat menigeen niet eens ten volle begrijpt dat hij holle frasen roept en nog minder begrijpt wàt hij nu eigenlijk roept. Daarom zou ik op deze plaats willen pleiten voor een hernieuwde opleving van het Algeheel Simplisme. Een beweging die wars is van alle overtollige opsmuk, de enorme regelbrij en de rapportagecultuur. Een beweging die terug keert naar datgene waar het daadwerkelijk om gaat: een goed product of een goede dienst leveren, en dat kan maar op één manier: de mens binnen het bedrijf centraal stellen. Daarnaast lijkt het wel of je vloekt in de kerk tegenwoordig als je verwacht een levend persoon te kunnen spreken die ook nog in staat is te luisteren en te begrijpen wat je wilt zeggen. Wat is er misgegaan in bedrijven als de klant, de cliënt of de patiënt, niet langer de focus is van de activiteiten? Zij zijn het tenslotte die door het afnemen van het product of de dienst betalen voor de torenhoge salarissen van al die overtollige managers. Maar daarvoor mogen ze toch, in tegenstelling tot wat er tegenwoordig steeds vaker gebeurt, verwachten dat ze waar krijgen voor hun zuurverdiende centen?
Kortom, dat moet en dat kàn anders. Door terug te gaan naar de basis en alle volstrekt overbodige opsmuk weg te snijden en de focus weer te leggen dáár waar hij hoort: bij de mensen die er werken. Daarmee komt de focus uiteindelijk weer terecht bij datgene waar het in zaken om draait: een product of dienst leveren aan klanten waar ze bereid zijn voor te betalen en die ook iets toevoegt ten opzichte van de concurrentie. Lord Robbens zei ooit: ´We mogen nooit vergeten dat het de klanten zijn die uiteindelijk bepalen hoe veel mensen er in dienst zijn en welke salarissen het bedrijf zich kan veroorloven.´ Simpeler dan dát kan ik het niet maken. ´Ontregelen´ zou dus het nieuwe toverwoord moeten worden voor managers. Ik pas het al toe. Wie volgt?
Maar alhoewel dit boekje met name over de publieke sector handelt, met andere woorden: welzijnswerkers, politieagenten, docenten en jeugd- en andere hulpverleners en -zorgers, gaan grote delen van zijn betoog ook op voor de private sector.
Ik heb ruim 19 jaar als leidinggevende mogen rondwandelen binnen zéér verschillende bedrijven, en één ding wat me daar altijd is opgevallen, is de steeds groeiende laag van regeltjes en procedures en daarmee ook de groei van managers. Want er is een direct verband tussen het een en het ander. Hoe meer regeltjes, hoe meer mensen er nodig zijn om de gigantische honger van de computersystemen naar data te stillen, en hoe meer mensen er nodig zijn om als die regeltjes uit te voeren en te controleren. Zoveel mensen zelfs, dat zulks in de zorg heeft geleid tot het bekende en vreselijke, en soms zelfs dodelijke fenomeen van te weinig tijd en aandacht voor datgene waar het werkelijk om draait: de patiënt. Maar, zoals gezegd, een dergelijke trend is óók waarneembaar bij veel bedrijven, zij het vaak zonder de dodelijke afloop. Vooral de laatste jaren is het duidelijk zichtbaar geworden. Steeds meer grote bedrijven komen in handen van het durfkapitaal en dienen dus een snel en behoorlijk rendement te leveren om de aandeelhouders tevreden te stellen. Ik acht dat een zorgelijke ontwikkeling. Niet dat er iets mis is met het geld willen verdienen, allesbehalve zelfs, maar het steeds maar snijden in de grootste kostenpost, het personeel, én de enorme brij van procedures en rapporten die moeten worden opgevolgd en ingevuld, heeft tot resultaat dat de prijzen stijgen en de consument steeds minder waar voor zijn geld krijgt. Ongeacht of het nu gaat om een product of een dienst.
De vraag die zich opwerpt is dan dus: ´Wat is eraan te doen?´ en ´Kunnen we nog terug?´. Ik denk van wel. Voornaamste voorwaarde om dit tij te keren is een bewustwording bij directeuren en managers dat het simpeler moet en simpeler kán. Vooral door terug te gaan naar de basis, de absolute basis. Ik vraag me namelijk af of het nodig is om alles te berekenen tot drie decimalen achter de komma en of het, met een iets andere focus, niet allemaal véél eenvoudiger kan. Het Simplistisch Verbond had decennia geleden de leus: ´Leef met vlag en wimpel, maar houd het SIMPEL!´, een stelling die ik van harte kan onderschrijven. Nu weet ik wel dat managers zich graag verstoppen achter grote woorden, managementjargon en kleurrijke spreadsheets. Met als voornaamste reden dat dit hen onderscheidt van de rest, het gewone werkvolk. Toch ben ik er van overtuigd dat menigeen niet eens ten volle begrijpt dat hij holle frasen roept en nog minder begrijpt wàt hij nu eigenlijk roept. Daarom zou ik op deze plaats willen pleiten voor een hernieuwde opleving van het Algeheel Simplisme. Een beweging die wars is van alle overtollige opsmuk, de enorme regelbrij en de rapportagecultuur. Een beweging die terug keert naar datgene waar het daadwerkelijk om gaat: een goed product of een goede dienst leveren, en dat kan maar op één manier: de mens binnen het bedrijf centraal stellen. Daarnaast lijkt het wel of je vloekt in de kerk tegenwoordig als je verwacht een levend persoon te kunnen spreken die ook nog in staat is te luisteren en te begrijpen wat je wilt zeggen. Wat is er misgegaan in bedrijven als de klant, de cliënt of de patiënt, niet langer de focus is van de activiteiten? Zij zijn het tenslotte die door het afnemen van het product of de dienst betalen voor de torenhoge salarissen van al die overtollige managers. Maar daarvoor mogen ze toch, in tegenstelling tot wat er tegenwoordig steeds vaker gebeurt, verwachten dat ze waar krijgen voor hun zuurverdiende centen?
Kortom, dat moet en dat kàn anders. Door terug te gaan naar de basis en alle volstrekt overbodige opsmuk weg te snijden en de focus weer te leggen dáár waar hij hoort: bij de mensen die er werken. Daarmee komt de focus uiteindelijk weer terecht bij datgene waar het in zaken om draait: een product of dienst leveren aan klanten waar ze bereid zijn voor te betalen en die ook iets toevoegt ten opzichte van de concurrentie. Lord Robbens zei ooit: ´We mogen nooit vergeten dat het de klanten zijn die uiteindelijk bepalen hoe veel mensen er in dienst zijn en welke salarissen het bedrijf zich kan veroorloven.´ Simpeler dan dát kan ik het niet maken. ´Ontregelen´ zou dus het nieuwe toverwoord moeten worden voor managers. Ik pas het al toe. Wie volgt?
23-07-08
