Reclame is een middel om consumenten te informeren over een product of een dienst en hen vervolgens over de streep te trekken om het product of die dienst vervolgens ook te gaan kopen. In onze steeds commerciëler wordende maatschappij worden we bedolven onder de reclame, en het enige doel daarvan is om ons te overreden vooral maar te blijven kopen.
Reclame is er in vele soorten en maten en op veel verschillende manieren. Wie door een willekeurige straat loopt ziet, vaak zelfs zonder het te merken, al tientallen voorbeelden van fabrikanten die hun merk- of productnaam op hun product hebben gezet. Wie de brievenbus leeghaalt heeft ook dagelijks een enorme hoeveelheid reclame in handen, van folders tot flyers, en wie tenslotte de tv aanzet ontkomt ook niet meer aan de stortvloed van reclameboodschappen die dagelijks over ons wordt uitgestrooid. Stuk voor stuk prikkels die ons trachten aan te zetten om dat ene product te verkiezen boven het andere –concurrerende- product. En over weinig andere onderwerpen wordt zoveel gezegd, geschreven, en zijn er zoveel afwijkende meningen als over reclame. Op zich vreemd, als je bedenkt dat niemand eigenlijk weet hoe reclame nu precies werkt. Maar dát het werkt weet iedereen.
Europarlementariër Emine Bozkurt (PvdA) zei vorige week dat ze reclame vooral seksistisch vindt. Vooral de rol van de vrouw in de reclame is, in haar ogen, seksistisch en rolbevestigend en zou in haar ogen dus anders moeten. Niet middels Europese regelgeving, maar vooral door een gedragscode waarin de reclamebranche zichzelf reguleert.
Op zich ben ik het wel eens met Bozkurt, en drijft een groot deel van de reclame op vooroordelen en bestaande rolpatronen. De reden daarvan is dat de reclame vooral herkenbaar moet zijn, want mensen moeten zich met een situatie, én het product, kunnen identificeren willen ze het ooit kopen. Maar of de vrouw er nu echt zo bekaaid afkomt in reclames waag ik te betwijfelen. Ik denk juist eerder dat de man er niet al te best afkomt. In vrijwel elke reclame waarin een gezinssituatie wordt geportretteerd, wordt de man steevast weergegeven als een goeiige sukkel terwijl de vlotte moederfiguur als een volleerd jongleur de touwtjes stevig in handen heeft en het gezin draaiende houdt. Daar zou ik me vreselijk boos over kunnen maken, maar dat heeft erg weinig zin. Reclame werkt nu eenmaal het best als men uitgaat van stereotiepen, en veel mensen zien het gezin nu eenmaal zo. Ik zou me trouwens net zo boos kunnen maken over al die reclames waarin vrouwen met niets anders bezig zijn dan met hun uiterlijk. Of het nu gaat over make-up, over shampoo of over andere schoonheidsproducten, de nadruk ligt alleen maar op er zo mooi mogelijk uitzien, want anders hoor je er echt niet bij en ben je niet aantrekkelijk voor zowel jezelf als voor hetzelfde of voor het andere geslacht, al naar gelang je smaak. Het is toch verbazend welke onzin men steeds weer bedenkt om ons ervan te overtuigen dat dure laboratoria nú toch echt het allerbeste ingrediënt hebben gevonden om ons haar nóg beter te voeden of onze huid nóg beter tegen het ouder worden te beschermen. Toch kan ik me niet aan de zéér sterke indruk onttrekken dat de meeste van die ingrediënten niet eens bestaan en er, behalve een ander geurtje en kleurtje, weinig aan de shampoo is veranderd. Een goed voorbeeld daarvan is de term ´micro fruitwassen´. Deze toevoeging aan haarverzorgingsproducten zou het haar gewillig maken en zou het stylen enorm vergemakkelijken. Doch wie ´fruitwassen´ intikt op Google, komt alleen reclame tegen voor de shampoo waar het in zou zitten, én een aanbeveling voor zwangere vrouwen om gekocht fruit vooral te wassen. Kortom: een loze term dus.
Maar wat je ook van reclame vindt, ik zag onlangs de zoveelste reclame van die verzekeraar uit Apeldoorn die zo graag gebeld wil worden. In één woord: GEWELDIG! Wát een humor weer. Een dikke pluim voor de reclamejongens en –meisjes die deze reclame hebben bedacht. Niet dat ik ook maar één seconde de behoefte voel mijn verzekeringen bij hen onder te brengen, maar de reclame is voortreffelijk.
Tot slot ook nog een paar wijze woorden van mensen die er echt verstand van zouden moeten hebben. Wilbert Schreurs, docent reclamegeschiedenis van de VU, zegt dat reclame veel minder rolbevestigend en veel geëmancipeerder is dan vaak wordt gedacht: ´Het volgt de maatschappelijke trend en laat dingen zien die herkenbaar zijn.´ Ook bestrijdt hij dat de reclame een slechte invloed heeft op kinderen omdat ze de rolpatronen die ze zien zouden overnemen. Volgens Schreurs is de invloed van de sociale omgeving veel groter dan die van de reclame: ´Als je vader thuis niks doet, kan je net zoveel antirolpatronen in je reclame stoppen als je wilt, dat heeft geen invloed op het kind. De sociale omgeving is veel belangrijker.´ Gewoon zelf het goede voorbeeld geven dus, dan is er niets aan de hand.
Reclame is er in vele soorten en maten en op veel verschillende manieren. Wie door een willekeurige straat loopt ziet, vaak zelfs zonder het te merken, al tientallen voorbeelden van fabrikanten die hun merk- of productnaam op hun product hebben gezet. Wie de brievenbus leeghaalt heeft ook dagelijks een enorme hoeveelheid reclame in handen, van folders tot flyers, en wie tenslotte de tv aanzet ontkomt ook niet meer aan de stortvloed van reclameboodschappen die dagelijks over ons wordt uitgestrooid. Stuk voor stuk prikkels die ons trachten aan te zetten om dat ene product te verkiezen boven het andere –concurrerende- product. En over weinig andere onderwerpen wordt zoveel gezegd, geschreven, en zijn er zoveel afwijkende meningen als over reclame. Op zich vreemd, als je bedenkt dat niemand eigenlijk weet hoe reclame nu precies werkt. Maar dát het werkt weet iedereen.
Europarlementariër Emine Bozkurt (PvdA) zei vorige week dat ze reclame vooral seksistisch vindt. Vooral de rol van de vrouw in de reclame is, in haar ogen, seksistisch en rolbevestigend en zou in haar ogen dus anders moeten. Niet middels Europese regelgeving, maar vooral door een gedragscode waarin de reclamebranche zichzelf reguleert.
Op zich ben ik het wel eens met Bozkurt, en drijft een groot deel van de reclame op vooroordelen en bestaande rolpatronen. De reden daarvan is dat de reclame vooral herkenbaar moet zijn, want mensen moeten zich met een situatie, én het product, kunnen identificeren willen ze het ooit kopen. Maar of de vrouw er nu echt zo bekaaid afkomt in reclames waag ik te betwijfelen. Ik denk juist eerder dat de man er niet al te best afkomt. In vrijwel elke reclame waarin een gezinssituatie wordt geportretteerd, wordt de man steevast weergegeven als een goeiige sukkel terwijl de vlotte moederfiguur als een volleerd jongleur de touwtjes stevig in handen heeft en het gezin draaiende houdt. Daar zou ik me vreselijk boos over kunnen maken, maar dat heeft erg weinig zin. Reclame werkt nu eenmaal het best als men uitgaat van stereotiepen, en veel mensen zien het gezin nu eenmaal zo. Ik zou me trouwens net zo boos kunnen maken over al die reclames waarin vrouwen met niets anders bezig zijn dan met hun uiterlijk. Of het nu gaat over make-up, over shampoo of over andere schoonheidsproducten, de nadruk ligt alleen maar op er zo mooi mogelijk uitzien, want anders hoor je er echt niet bij en ben je niet aantrekkelijk voor zowel jezelf als voor hetzelfde of voor het andere geslacht, al naar gelang je smaak. Het is toch verbazend welke onzin men steeds weer bedenkt om ons ervan te overtuigen dat dure laboratoria nú toch echt het allerbeste ingrediënt hebben gevonden om ons haar nóg beter te voeden of onze huid nóg beter tegen het ouder worden te beschermen. Toch kan ik me niet aan de zéér sterke indruk onttrekken dat de meeste van die ingrediënten niet eens bestaan en er, behalve een ander geurtje en kleurtje, weinig aan de shampoo is veranderd. Een goed voorbeeld daarvan is de term ´micro fruitwassen´. Deze toevoeging aan haarverzorgingsproducten zou het haar gewillig maken en zou het stylen enorm vergemakkelijken. Doch wie ´fruitwassen´ intikt op Google, komt alleen reclame tegen voor de shampoo waar het in zou zitten, én een aanbeveling voor zwangere vrouwen om gekocht fruit vooral te wassen. Kortom: een loze term dus.
Maar wat je ook van reclame vindt, ik zag onlangs de zoveelste reclame van die verzekeraar uit Apeldoorn die zo graag gebeld wil worden. In één woord: GEWELDIG! Wát een humor weer. Een dikke pluim voor de reclamejongens en –meisjes die deze reclame hebben bedacht. Niet dat ik ook maar één seconde de behoefte voel mijn verzekeringen bij hen onder te brengen, maar de reclame is voortreffelijk.
Tot slot ook nog een paar wijze woorden van mensen die er echt verstand van zouden moeten hebben. Wilbert Schreurs, docent reclamegeschiedenis van de VU, zegt dat reclame veel minder rolbevestigend en veel geëmancipeerder is dan vaak wordt gedacht: ´Het volgt de maatschappelijke trend en laat dingen zien die herkenbaar zijn.´ Ook bestrijdt hij dat de reclame een slechte invloed heeft op kinderen omdat ze de rolpatronen die ze zien zouden overnemen. Volgens Schreurs is de invloed van de sociale omgeving veel groter dan die van de reclame: ´Als je vader thuis niks doet, kan je net zoveel antirolpatronen in je reclame stoppen als je wilt, dat heeft geen invloed op het kind. De sociale omgeving is veel belangrijker.´ Gewoon zelf het goede voorbeeld geven dus, dan is er niets aan de hand.
08-09-08
