Die ochtend stond ik een half uurtje vroeger dan normaal onder de douche. De ANWB had een ‘spitsalarm’ afgegeven en dus zou het wel eens extra druk kunnen zijn onderweg. Bovendien wilde ik de auto van mijn liefste alvast van onder de sneeuw uitgraven, want mijn liefste is niet op haar best in de vroege ochtend. Zeker niet als het buiten dan ook nog koud en donker is. Gelukkig was de dooi echter reeds ingezet en beperkte de werkzaamheden zich voornamelijk tot wegvegen van sneeuw in plaats van het wegbikken ervan en kon ik, na mijn liefste te hebben uitgezwaaid, zelf ook snel daarna vertrekken.N. had me, in een van onze recente gesprekken, verteld dat ze bezig was de zolder op te ruimen en daarna gevraagd of ik belangstelling had voor een aantal zaken die o.a. uit het huis van mijn grootouders afkomstig waren. Mijn antwoord daarop was bevestigend geweest, want door alle omstandigheden in mijn jeugd had ik nog maar weinig fysieke herinneringen van vroeger, dus alles is welkom.
De A2 was goed berijdbaar en, de file voor Zaltbommel eenmaal voorbij, kon ik de vaart er redelijk inhouden. Toch kostte het ruim twee uur om de afstand tussen Eindhoven en DH te overbruggen. In DH werd ik opgewacht met koffie en iets lekkers. N. had zelf ook nog geen tijd gehad voor koffie, want Pa was net voor mijn komst eindelijk opgehaald door de dagopvang, ruim een uur later dan gebruikelijk…
Na de koffie wees N. me welke planken leeggehaald konden worden. De eerste stond vol videobanden en terwijl ik ze in dozen stopte gleed mijn oog over de titels en kon ik de herkomst van de meeste zo duiden. De banden van Cadfael had ik Pa zelf cadeau gedaan, net als een groot deel van de Disney’s in de originele versie en zònder ondertiteling, beiden liefdes die we samen deelden. En terwijl ik op mijn knieën voor de kast zat overviel me het trieste gevoel over hoe vreemd het eigenlijk is om al zo in de verleden tijd te spreken en te denken over iemand die nog leeft.
Na de eerste paar dozen te hebben ingepakt en ondertussen ook nog even een printer te hebben aangesloten, togen we naar zolder voor de rest. Ook daar planken vol boeken die weg mochten, en boeken hebben nu eenmaal iets speciaals. Ik heb me vaak afgevraagd waar mijn liefde voor boeken toch vandaan komt, maar ik kan het ontstaan nog steeds niet precies duiden. Door mijn grootvader stonden boeken voor kennis, maar ook zeker voor het eindeloos (her)beleven van avonturen. En ik kan me ook niet anders herinneren dan dat er altijd kasten vol boeken waren in de tijd voor het volstrekt mis ging. Boeken hebben ook een vreemde eigenschap die weinig andere dingen hebben, als ze eenmaal in je systeem zitten blijven ze daar voor altijd wonen, ook al raak je ze per ongeluk kwijt. En de boekenkast waar ik nu voor stond riep me. Ze stond namelijk vol met vele oude vrienden die weliswaar nog steeds in mij leefden, maar welke ik al decennia niet meer had gezien of in handen had gehad. En zodra ik de eerste weer in handen had en de kennismaking hernieuwde, wist ik dat het niet alleen een lange dag zou worden, maar ook een feest als ik ze eenmaal thuis had en de kennismaking in alle rust kon (her)beleven samen met mijn liefste.
Maar daar bleef het niet bij. N. nam me ook nog mee naar een afgeschermd hoekje. En daar hing, onder het stof, een andere oude bekende van wie ik nooit gedacht had haar ooit nog te zien. Een olieverfschilderij van de Drentse schilderes Janny Jalving (1939) ‘Landschap bij Valthe’ uit 1965. Het schilderij is door mijn grootouders waarschijnlijk aangekocht op een expositie in Aalden, hing in hun woonkamer in Amsterdam, en vormde daarmee een onderdeel van het decor van mijn jeugd, het veilige en vertrouwde deel ervan tenminste.
Een paar uur later had ik alles in de auto. Vast niet op een manier die door de hermandad zou worden goedgekeurd, maar de deuren konden dicht en ik kon er nog redelijk makkelijk bij ook. Eenmaal thuis schrok mijn liefste enigszins van de grote hoeveelheid troep die ik naar binnen sleepte, maar bij het zien van al die dozen vol boeken sprak ze: ‘Die gaan we in het weekend eens lekker uitzoeken en een plekje voor bedenken, want boeken doe je inderdaad nooit weg..’
25-11-08
