We kennen het fenomeen allemaal, de op het strand aangespoelde fles met daarin een opgerold bericht. Wat staat erop en waar komt het vandaan? Is het de kreet om hulp van een gestrande schipbreukeling of misschien een echte onvervalste schatkaart? Tegenwoordig wordt het medium echter vooral gebruikt door schoolkinderen en romantici. Het is tenslotte de uitgelezen manier om een persoonlijke boodschap de wereld in te sturen zonder dat je enige invloed kunt uitoefenen op waar en bij wie ze terecht komt. De gevonden brieven hebben in inhoud vaak overeenkomsten, want vrijwel iedere schrijver zoekt contact met de onbekende vinder. Het zijn brieven geschreven uit eenzaamheid, uit verveling, in dronkenschap en uit balorigheid. Uit veel brieven spreekt echter ook nieuwsgierigheid en een aantal zijn geschreven om een verhaal kwijt te kunnen. Maar uit alle brieven spreekt verlangen. Verlangen naar het onbekende of het verlangen om te worden gehoord.
De moderne, en iets minder moderne, flessenposters bevinden zich in ieder geval in goed gezelschap. De eerste historische vermelding van gebruik van flessenpost dateert van 318 vC, toen de Griekse filosoof Theophrastus flessen gebruikte bij zijn experiment om aan te tonen dat de Middellandse zee werd gevoed door de instroming van de Atlantische Oceaan. Ook Columbus, op de weg terug naar Spanje na zijn ontdekking van de Nieuwe Wereld, gebruikte flessenpost toen hij in een zware storm terecht kwam. Hij stopte een rapport over zijn recente ontdekkingen in een vat, samen met een briefje aan de vinder om dit rapport aan de Koningin van Spanje ter hand te stellen, en gooide dit overboord in de hoop dat het bericht de ´Oude Wereld´ zou bereiken als hij de storm onverhoopt niet zou overleven.
Ook de Engelse Marine gebruikte, net als een aantal anderen, dit medium om berichten naar de wal te versturen omtrent posities van de vijand. Koningin Elisabeth I (1533-1603) riep zelfs de officiële functie ´Uncorker of Ocean Bottles´ in het leven. Ieder ander die een gevonden fles opende liep het risico geëxecuteerd te worden. Zelfs in recentere tijden leidde het gebruik van flessenpost tot een goede afloop. In mei 2005 werden 88 schipbreukelingen gered voor de kust van Costa Rica nadat ze hun SOS hadden vastgebonden aan een lange lijn van een passerend vissersschip.
Helaas is het versturen van flessenpost een uitstervend begrip. Deels omdat het vaak door overheden wordt beschouwd als ordinaire vervuiling, en dus strafbaar, maar deels ook door de opkomst van de moderne communicatiemiddelen. En dat is eigenlijk heel jammer. Afgezien van het terechte argument van vervuiling klinkt de roep van de romantiek en het verlangen nog steeds door in mijn hart. Voor wie wil zijn er in de diverse Jutters Musea langs de kust diverse voorbeelden te vinden om bij weg te fantaseren. Als er flessenpost wordt aangetroffen wordt deze door de vrijwilligers van de musea vaak ook beantwoord en een eventuele reactie terug later ook tentoongesteld.
Ik ga ook maar weer eens een poging wagen. Maar dan alleen bij aflandige wind. Anders is de kans te groot dat een wandelaar een half uurtje na mij de boodschap al vindt. Nu alleen nog een stevige fles vinden… Liefste, drink eens door!
13-08-07
Geen opmerkingen:
Een reactie posten