Het Granieten Bestand van de Bijstand

Ondanks verwoede pogingen van gemeenten en overheid, lukt het maar niet om een bepaalde groep mensen uit de bijstand en aan het werk te krijgen. Deze grote groep mensen wordt het ´granieten bestand´ genoemd omdat deze groep net zo standvastig en onveranderlijk lijkt als een rots van hetzelfde materiaal. Toch wordt er elke keer weer een nieuw plan op deze groep losgelaten; of het nu een lik-op-stuk beleid is, of een verplichte therapiesessie, maar erg veel helpt het allemaal niet en de kosten blijven maar stijgen.
Er zullen in deze groep echter absoluut mensen zitten die baat hebben bij een directe en harde aanpak, net als er mensen zullen zijn voor wie een therapeutische interventie beslist zal helpen. Maar wat ik in al die aanpak vooral mis, is wederom de menselijke factor. Elke cliënt moet zich met een bepaalde regelmaat melden en wordt dan daarna gewoon weer naar huis gestuurd zonder dat er wezenlijk iets is veranderd. Het argument is dan vaak dat de consulenten van de Sociale Dienst teveel cliënten hebben en dus geen tijd hebben voor een stukje persoonlijke aandacht en het opbouwen van een band met hun cliënten. Dat kost simpelweg te veel tijd, en dus geld.
Maar jezelf verschuilen achter een dergelijke dooddoener is wel erg makkelijk. Veel mensen hebben er namelijk helemaal niet voor gekozen om in de bijstand terecht te komen en bovendien hebben velen te maken met een complexe problematiek. Niet een problematiek die je door dreigende woorden, strafkorting, of een extra stimulerend gesprek zomaar even kunt oplossen. Daar is vaak veel meer voor nodig, en een groot deel van de problematiek is vaak niet eens afdoende bekend of zelfs maar onderkend. En op zich is dat nog niet eens erg vreemd. Veel cliënten zijn ronduit achterdochtig jegens elke vorm van ambtenarij en voelen zich al jaren volstrekt in de steek gelaten door alles en iedereen, en hebben daardoor ook op het gebied van motivatie nog een extra lange weg te gaan.
De oplossing voor (een deel van) deze groep ligt toch echt in het intensief begeleiden ervan. In het opbouwen van een persoonlijke band en het, stapje voor stapje, wegnemen van hindernissen voor het zelfstandig kunnen functioneren en het zichzelf kunnen bedruipen. Dat kost tijd en geld, veel geld. Maar hoe graag ik dat soms ook zou willen, ik zie een dergelijke aanpak er bij dit kabinet en met deze begroting absoluut niet van komen. Met als direct gevolg dat deze groep nóg hardnekkiger zal worden en nog verder achterop raakt, wat dan weer tot nog hogere kosten gaat leiden.

Willen we echt iets doen aan deze groep, van langdurig op het randje van de maatschappij balancerende mensen, dan zal er een hoop tijd, een hoop aandacht en nog veel meer geld tegenaan moeten. Iets wat prima zou passen in het links-politieke plaatje, maar wat ik niet zie gebeuren. Het lijkt er eerder sterk op dat de politiek niet verder komt dan deze groep nog verder te korten en hen verder aan hun lot over te laten. En dat laatste zou, voor een ieder met enig gevoel in zijn lijf, onverteerbaar moeten zijn. Niemand staat namelijk graag te boek onder de noemer van de ´Hopeloze Gevallen´.

17-09-08