maandag 4 augustus 2008

Levende Taal


Ik mag graag kleine advertenties lezen, die wonderlijke stukjes proza die particulieren achterlaten in kranten of op websites, en waarin ze aangeven naar wie of wat ze op zoek zijn. Vaak zijn ze redelijk duidelijk en zakelijk, maar sinds de komst van het internet zijn er talloze vraag- en aanbodsites bijgekomen waar ik maar geen genoeg van kan krijgen. Ze zijn voor mij namelijk het voorbeeld van het feit dat onze taal leeft, alhoewel je bij diens gezondheidstoestand een behoorlijk aantal vraagtekens kunt plaatsen.

Het wordt de laatste jaren steeds duidelijker dat de vele onderwijsvernieuwingen van de afgelopen decennia soms meer kwaad dan goed hebben gedaan. Zo werd ´iets weten´ vervangen door ´weten waar je iets kunt vinden´, en blijken nu hele volksstammen nauwelijks meer te kunnen hoofdrekenen of een behoorlijke brief te kunnen schrijven. Ook ontbreekt bijvoorbeeld pijnlijk vaak enige parate kennis op het gebied van topografie of, bijvoorbeeld, de geschiedenis. Maar in het dagelijkse leven valt een gebrekkige, of totaal gebrek aan taalgevoel doorgaans het meest op. Niet verwonderlijk op zich, maar de taalvaardigheid wordt nog eens extra geweld aangedaan door fenomenen als chatten en SMS, waar steeds vaker spreektaal met schrijftaal wordt verward. En dan krijg je opvallende advertenties. Zo las ik een tijdje geleden deze zin op een veilingsite: ´ Mijn dochter heeft omstreeks tussen 1800 en 1830 op 29 April bij cafetaria de Bree haar fiets even neergezet om samen met haar vriendin patat te halen voor de avond.´ Ik kan dan niet nalaten om me af te vragen hoe oud de moeder dan wel is; de dochter heeft per slot van rekening zelf al een méér dan respectabele leeftijd bereikt.
De volgende is ook schitterend. Deze meneer zoekt iemand die hem kan leren dansen: ´ Ik wil graag enkele danspasjes leren zoals: Engelse wals, Weense wals, Quickstep, Jive etc. Op feestjes en partijtjes wil ik me gewoon uit de voeten kunnen maken.´ En ik maar denken dat je daarvoor toch niet hoeft te kunnen dansen.
Ook zijn er soms teksten waar ik echt helemaal niets van begrijp. Teksten die klaarblijkelijk alleen voor ingewijden zijn te lezen en waaraan ik kop noch staart kan ontdekken. Ik heb het dan over advertenties onder een titel als: ´ Gezocht ivb niet begaand delict´. Heb je iets niet
gedaan, is het dus nóg niet goed, maar ik lees stug door. ´ …de werkelijke reden is voor mij en haar alleen belangrijk, daar hoef ik hier niet over uit te waaien.` Het word me steeds onduidelijker. De schrijver is mij echter volledig kwijt bij de volgende weergaloze gevolgtrekking: ´ …helaas koste het me drie jaar van mij leven door een op handen gezette leugen van familie van haar.´ Je bent gezegend met dergelijke schoonfamilie, denk ik dan.

Mensen bedoelen het goed, daar twijfel ik niet aan, maar soms slaan ze de plank toch echt behoorlijk mis. Mijn wenkbrauwen begonnen zich in ieder geval spontaan te fronsen toen ik gisteren op een website las dat je op die betreffende site niet alleen de vlucht en de accommodatie, maar ´voor een klein bedrag ook een baby bij kunt boeken´. Pardon? Een baby? Is parttime ouderschap tegenwoordig al te boeken als een soort excursie? Helaas stond er niet bij vermeld of je de baby na twee weken ook weer bij de receptie van het hotel kunt achterlaten. Waarschijnlijker is dat je er dan dus voor de rest van je leven meteen ook aan vast zit. Voor mij in ieder geval reden genoeg om verder te kijken en mijn vakantie via een totaal ander kanaal te boeken.
Tenslotte voor al die adverteerders en goedbedoelende zoekers één stukje advies: Lees je tekst eerst nog even goed door vòòr je op ´verzenden´ drukt. Staat in je tekst ook daadwerkelijk wat je wilt dat er staat? Vraag bij ernstige en gerede twijfel desnoods hulp van een vriend of collega, maar wees duidelijk! Daarmee voorkom je veel pijnlijke misverstanden, en bovendien stijgt de slagingskans van je oproep met sprongen.
Al die goedbedoelde missers houden de taal weliswaar levendig en zorgen voor een hoop hilariteit, maar sommige dingen wil je toch echt niet op je geweten hebben?

04-08-08

Geen opmerkingen: