vrijdag 31 augustus 2007

Geschiedvervalsing

Friso en Mabel hebben de Engelstalige pagina over henzelf aangepast. Door het weghalen van een paar woorden, namelijk ´and false´ werd aan geschiedvervalsing gedaan. En dan waren ze nog zo slim ook dit vanaf een internetverbinding vanuit Huis Ten Bosch te doen. Nee, erg slim is het inderdaad niet. Met dit soort acties wordt slechts opnieuw de aandacht gevestigd op het feit wat men juist wilde verdoezelen.
Maar de ophef hierover is op z´n minst opmerkelijk. Het is ook allesbehalve nieuw. Geschiedvervalsing is namelijk als zo oud als de geschiedenis zelf. De geschiedenis wordt doorgaans geschreven door de overwinnaar en die zal altijd geneigd zijn de zaken zo gunstig mogelijk voor te stellen en eigen onvolkomenheden en fouten zoveel mogelijk weglaten of anders onderbelichten. En, mocht er een andere overwinnaar aantreden dan wordt geschiedenis meermalen gewoon herschreven. Soms aan de hand van nieuwe, en hopelijk wetenschappelijke, inzichten maar soms ook omdat het beter in de huidige tijd past of het de huidige machthebbers ´beter uitkomt´. Geschiedschrijving is derhalve nooit volledig objectief en dient dan ook bezien te worden in context van het politieke denken en klimaat van het moment dat de geschiedenis geboekstaafd werd én het huidige klimaat. Er zijn namelijk meerdere voorbeelden te noemen van geschiedkundige feiten die, in het huidige klimaat, absoluut niet meer door de beugel kunnen maar, gezien in de tijd en politieke context van de tijd waarin de gebeurtenissen plaatsvonden, wel acceptabel waren. Slavernij en slavenhandel is zo´n voorbeeld, evenals een feodaal stelsel zoals we dat in de Middeleeuwen kenden. In de huidige tijd zijn beiden verboden en vrijwel ondenkbaar maar zijn nog steeds ´onder ons´ in de een of andere vorm. Niets nieuws onder de zon wat dat betreft.

In het kader van de ´maakbaarheid´van de geschiedenis is Wikipedia een interessant gegeven. Deze gratis en online encyclopedie stelt een ieder in staat een pagina op te zetten die gewijd is aan een persoon of onderwerp dat de persoon van belang acht. De juistheid van de gepubliceerde informatie wordt door zowel de lezers als door Wikipedia zélf gecontroleerd en waarborgt aldus een redelijk objectieve bron van informatie. Maar het blijft betrekkelijk want sommige informatie is niet altijd direct te checken. Zo hebben diverse Amerikaanse veiligheidsdiensten als de FBI en de CIA een eigen pagina in deze encyclopedie, geschreven door…henzelf. Op zich al reden genoeg om aan de ´juistheid´ van de geleverde informatie te twijfelen. Maar informatie mooier maken dan ze van nature is, is niet alleen voorbehouden aan bedrijven of regeringen danwel regeringsinstanties. We maken er ons allemaal, in meer of mindere mate schuldig aan. Wie heeft tenslotte zijn CV niet een beetje ´gepimpt´ om een bepaalde baan te kunnen scoren of een hoger salaris te rechtvaardigen? Of heeft, bij het veroveren van het hart van een nieuwe geliefde zijn levensverhaal nét even wat anders voorgesteld om eerder begane ´jeugdzonden´ te verbloemen? Voor het lezen van welke informatie dan ook is er, in mijn boek althans, één vuistregel. Tekst dient altijd gelezen te worden met een behoorlijke dosis scepsis en gezond boerenverstand. Daarbij dient ook altijd de context meegenomen te worden van wie de tekst heeft geschreven en wat men ermee wil bereiken. Niets is altijd wat het op het eerste gezicht lijkt. Niet dat ik overal een complot in zie, integendeel zelfs, maar als je het grotere geheel in het lezen meeneemt lees en zie je doorgaans véél meer dan er sec op papier staat. En een goed geïnformeerd mens telt, net als een gewaarschuwd mens, minimaal voor twee.

31-08-07

Geen opmerkingen: